ಕನಸು-ನನಸಿನ ಪಯಣದ ಹಾದಿಯಲಿ ಬದ್ಧತೆ, ಜವಬ್ದಾರಿ, ಸೋಲಿನ ಭೀತಿ!!!

 

೨೯.೦೮.೨೦೨೪

ನಾವು ನಮ್ಮ ಕನಸುಗಳನ್ನು, ಆಸೆಗಳನ್ನು, ಬಯಕೆಗಳನ್ನು ಬೇರೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಏಕೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ಇದರ ಕುರಿತು ಸ್ವಲ್ಪ ಚರ್ಚಿಸೋಣ. ಮುಕ್ತವಾಗಿ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ತನ್ನದೆ ಆದ ಆಸೆ ಬಯಕೆ ಕನಸು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದು ಲೌಕಿಕ, ಅಲೌಕಿಕ, ಅಧಿಕಾರ, ವಸ್ತುಪ್ರಧಾನ, ಇತ್ಯಾದಿ ಅನ್ನುವ ವಿಂಗಡಣೆಗೆ ಹೋಗುವುದು ಬೇಡ. ಹಾಗೆಯೇ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸೋಣ. ಆಸೆ ಕನಸುಗಳು ಎಂಬುದೆಲ್ಲಾ ಯಾವುದು, ಸರ್ವೇ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಮುಂದೆ ನೋಡುತ್ತಿರುವುದು ಅಥವಾ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಕಾಣುತ್ತಿರುವುದು. ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ತದನಂತರ ಉತ್ತಮ ಕಾಲೇಜು, ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ, ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಗಾತಿ, ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾರು, ಸೈಟು, ಮನೆ, ಮಕ್ಕಳು, ಮಕ್ಕಳ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ, ಒಂದಿಷ್ಟು ಅಧಿಕಾರ, ಒಳ್ಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತರು, ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವವರು, ದುಡ್ಡಿರುವವರು, ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಇರುವವರು, ಸಮಯಕ್ಕೆ ಆಗುವಂತವರು, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಮಾಡುವುದು, ನಮ್ಮನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಜನ ಗುರುತಿಸಬೇಕು, ಒಂದಿಷ್ಟು ಕ್ಲಬ್‌, ಸೊಸೈಟಿ ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಬೇಕು, ಒಳ್ಳೊಳ್ಳೆ ಜಾಗಗಳನ್ನು ನೋಡಬೇಕು, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೋದರೆ ನೇರ ಪೂಜೆ ಆಗಬೇಕು, ವಿದೇಶ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಬೇಕು, ನನ್ನದೇ ಚಾಪು ಮೂಡಿಸಬೇಕು. ಇವೆಲ್ಲಾ ಆಸೆಗಳು. ಇದನ್ನು ನಾನು ಕನಸು ಎಂದು ಕರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.

 

ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಿದೆ. ಆಸೆಗಳ ಸರದಿ. ಸ್ಕೂಲ್‌ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಚಕ್ಕರ್‌ ಹಾಕಬೇಕು, ಬೀದಿ ಬೀದಿ ಸುತ್ತಾಡಬೇಕು, ಕ್ರಿಕೇಟ್‌, ಸಿನೆಮಾ, ರೀಲ್ಸ್‌, ಹುಡುಗಿಯರ ಹಿಂದೆ ಹೋಗಬೇಕು, ಸಿಗರೇಟು, ಗಾಂಜಾ, ಹೆಂಡ, ಮಜಾ ಮಾಡಬೇಕು. ಓದಿ ಏನ್ ಬರುತ್ತೆ?‌ ದುಡಿಯೋದು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತೆ, ಕಾಲೇಜು ಲೈಫ್‌ ಇನ್ನೊಂದು ಸಲ ಸಿಗುತ್ತ? ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ರೇಗಿಸುವುದು, ಕೆಟ್ಟದ್ದಾಗಿಯಾದರೂ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಯಾರಿಗೂ ಮರ್ಯಾದೆ ಕೊಡದೆ, ಗೌರವ ನೀಡದೆ, ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮತ್ತು ಉಢಾಫೆತನದಿಂದ ಬದುಕುವುದು. ಕಾಲೇಜು ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ, ಗುರಿಯಿಲ್ಲ ಧ್ಯೇಯವಿಲ್ಲ. ಸಾಲ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಹೆಂಡ ಕುಡ್ಕೊಂಡು ಬಸ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್‌ ಅಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಟೀ ಅಂಗಡಿ ಹತ್ತಿರು ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ಪ್ರಪಂಚದ ರಾಜಕೀಯವೆಲ್ಲ ಮಾತಾಡುತ್ತ ಆಯಸ್ಸು ಮುಗಿಸೋದು. ಇವೆರಡು ತದ್ವಿರುದ್ಧ ಆದರೂ ಎರಡರಲ್ಲಿಯೂ ಕನಸೆಂಬುದಿಲ್ಲ. ಕೇವಲ ಆಸೆಗಳು ಮಾತ್ರ. ಈ ಕನಸು ಅಂದ್ರೆ ಏನು?

 

ಕನಸು ಅನ್ನೋದು ನಿರಂತರ, ಅದು ನಿಂತ ನೀರಲ್ಲ. ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ, ನಿಲ್ಲುವುದಕ್ಕೆ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಗುರಿ ತಲುಪುವ ತನಕ, ತಲುಪಿದ ನಂತರವು. ತೃಪ್ತಿ ಎನ್ನುವುದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೇ ದುರಾಸೆಯಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ನಾನು ಚಾರಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಮೊದಲಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತುವ ನಾವು, ಬರ ಬರುತ್ತ ದೊಡ್ಡದು, ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದು ಅಂತ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರತ್ತೇವೆ, ಇದು ಯಾರನ್ನೂ ಮೆಚ್ಚಿಸುವುದಕ್ಕಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ, ಅದನ್ನು ತೃಪ್ತಿಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅಷ್ಟೆ. ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹೋಟೆಲ್‌ ತೆಗೆದವನು ದೊಡ್ಡ ಚೈನ್‌ ಹೋಟೆಲ್‌ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಕನಸು ಕಾಣುತ್ತಾನೆ, ಅದು ಆಸೆಯಲ್ಲ, ಕನಸು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವನು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸ, ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ಸೀಕೋ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಟ್ಟಬೇಕೆಂದರೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೀಡಬೇಕು. ಬೇರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ/ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭ. ಏಕೆಂದರೆ ಅಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕನಸುಗಳಾಗಲಿ, ಯೋಜನೆಯಾಗಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೊಂದು ಯಾಂತ್ರಿಕತೆ, ಯಾರೋ ಹೇಳಿದ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀವು ಅದರಂತೆಯೇ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸುವುದು. ಒಬ್ಬ ಟೈಲರ್‌ ನಿಮ್ಮ ಅಳತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ, ನೀವು ಹೇಳಿದಂತೆ, ನೀವು ಬಯಸಿದಂತೆ ಅಂಗಿ ಹೊಲಿಯುವುದು ಸುಲಭ. ಆದರೇ, ಅವನ ಸ್ವಂತಿಕೆಯಿಂದ ಒಂದು ಅಂಗಿ ಹೊಲೆದು ಮಾರುವುದು ಕಷ್ಟಕರ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಅವನ ಆಲೋಚನೆಯಂತೆ ಹೊಲಿದಿರುತ್ತಾನೆ, ಕೊಳ್ಳುವವನು ಬೇರೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಯೋಚಿಸಿರುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅದು ಬಹಳ ಇಷ್ಟವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಬೇಡಿಕೆಯೂ ಬರಬಹುದು.

 

ನಮ್ಮ ಯೋಜನೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರ ಶಿಕ್ಷಣ ನನ್ನ ದೊಡ್ಡ ಕನಸು, ಅದಿನ್ನು ಅಂಬೆಗಾಲಿಡುತ್ತಿದೆ, ಆದರೇ ನನಗೆ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುತ್ತೇವೆಂದು. ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ತಂಡವೇ ಹಾಗಿದೆ, ಆರ್.ಕೆ. ಸರ್‌, ಪ್ರೊ.ಎನ್.ಮೇಡಮ್‌, ಪ್ರೊ.ಉಮಾದೇವಿ ಮೇಡಮ್‌, ರಮೇಶ್‌ ಸರ್‌, ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತರ ಬಳಗವೇ ಇದೆ. ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಒಪ್ಪುವುದು ಕಷ್ಟ, ಒಪ್ಪಿದ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರೊ. ಎನ್.ಐ.ಮೇಡಮ್‌ ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಒಮ್ಮೆ ಹೆಗ್ಗೋಡಿನಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರ ನಡೆದಾಗ ಕಾರಂತಜ್ಜ ಬಂದಿದ್ದರಂತೆ. ಅಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೂ ನೀರು ಮಾರುವವನು ಎಂಬ ಶಿರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಾಟಕ ರಚಿಸಿದ್ದರಂತೆ. ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ಕಾರಂತಜ್ಜ ಹೇಳಿದರಂತೆ, “ಹೇ, ಏನಂತ ಬರೆದಿದ್ದೀಯಾ? ಯಾರಾದರೂ ನೀರನ್ನು ಮಾರುತ್ತಾರೆಯೇ?” “ಬೇರೆ ಬರೆದುಕೊಂಡು ಬಾ,” ಎಂದರಂತೆ. ಇದನ್ನು ಏಕೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಹೊಸದಾಗಿ ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಬಂದಾಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಕಷ್ಠವಾಗುತ್ತದೆ, ಕ್ರಮೇಣ ಅದೊಂದು ಟ್ರೆಂಡ್‌ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ದಿಡೀರನೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ,

ಕೆಫೆ ಕಾಫೀ ಡೇ, ಎಸಿ ರೂಮಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕಾಫೀ ಕುಡಿಯೋದ? ಅದು ನೂರು ಇನ್ನೂರು ಕೊಟ್ಟು ಎಂದರು, ಕ್ರಮೇಣ ಅದೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಮೀಟಿಂಗ್‌ ಪಾಯಿಂಟ್‌ ಆಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಓಲಾ, ಊಬರ್‌, ಬಿಗ್‌ ಬಾಸ್ಕೆಟ್?‌ ತರಕಾರಿ ತರಿಸೋದಾ? ಅದರಲ್ಲಿ ಕತ್ತರಿಸಿರುವ ತರಕಾರಿ? ಸ್ವಿಗ್ಗಿ? ಝೋಮಾಟೋ? ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌? ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಕೊತ್ತಂಬರಿಗೆ ಫೋನಿನಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸುತ್ತಿಲ್ಲವೇ? ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನೇ ನೋಡಿ, ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಹಿಂದ್‌ ಸ್ವರಾಜ್‌ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ, ಆದರೇ ಸರ್ವೋದಯ ಹೇಗಾಯ್ತು? ಅಪ್ಪಿಕೋ ಚಳುವಳಿ? ಚಿಪ್ಕೋ ಚಳುವಳಿ? ನಲಿ ಕಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ? ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನ? ಇದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳಿದ್ದರ ಉದ್ದೇಶ ನಾವು ಮೊದಲು ಕನಸು ಕಾಣಬೇಕು, ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಮಾರ್ಗ ನೋಡಬೇಕು. ಸಮಯ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಪ್ರತಿ ಮೈಲಿಗಳ್ಳಿಗೂ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದನ್ನೇ, ಇನ್ನೊಂದಿಷ್ಟು ವಿವರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಬಾನುಗೊಂದಿಯಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂದುಕೊಳ್ಳೋಣ, ಕೊಣನೂರು ನನಗೆ ೪ ಕೀಲೋಮೀಟರ್‌ ದೂರ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ನಾನು ಯಾವುದೇ ತಯಾರಿ ಇಲ್ಲದೆ ನಡೆದು ಹೋಗಿ ಬರಬಹುದು, ಬಹುಶಃ ರಾಮನಾಥಪುರದ ತನಕವೂ ಕೂಡ ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ಕಿಲೋಮೀಟರ್.‌ ಅದೇ ನಾನು ಹಾಸನಕ್ಕೆ ೬೦ ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌, ಮೈಸೂರು ೯೦ ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ ಹೋಗಬೇಕಾದರೆ, ಬಸ್ಸಿನ ಸಮಯ, ಬಸ್ಸಿಗೆ ದುಡ್ಡು, ಸ್ವಲ್ಪ ಚೆನ್ನಾಗಿರುವ ಬಟ್ಟೆ ಒಂದು ಸ್ನಾನ, ಒಂದು ಬಾಟಲಿ ನೀರು, ಜೊತೆಗೆ ತಿಂಡಿ ಊಟದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಯೋಚಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ತಯಾರಾಗಬೇಕು. ಅದೇ ನಾನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಗುವುದಾದರೇ? ರಾತ್ರಿ ಉಳಿಯುವ/ತಂಗುವ ಬಗೆಗೂ ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ಹೀಗೆ, ದೆಹಲಿಗೆ, ಹೈದರಾಬಾದಿಗೆ, ಚೆನ್ನೈಗೆ, ಪೂಣೆಗೆ, ಮುಂಬೈಗೆ, ದೂರದ ಊರಿಗೆ ಹೋಗುವಂತೆ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿದಂತೆ ತಯಾರಿಯೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಗುರಿ ದೊಡ್ಡದಾದಷ್ಟೂ ಪೂರ್ವತಯಾರಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಗೋಲಿ ಆಟ ಆಡುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವ ತಯಾರಿ ಬೇಕಿಲ್ಲ ವಿಶ್ವಕಪ್‌ ನಲ್ಲಿ ಆಡಬೇಕೆಂದರೆ, ಆ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತಯಾರಿ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

 

ಇಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಪೀಠಿಕೆಯೇ ಆಯಿತು, ಈಗ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ. ನಾವುಗಳು ನಮ್ಮ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಬೇರೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆ? ಕಾರಣ ಗೊತ್ತಾ? ಮೊದಲನೆಯ ಕಾರಣ, ನನ್ನ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿ ನಕ್ಕರೆ? ಹಿಯಾಳಿಸಿದರೆ? ಇದೊಂದು ಅಂಜಿಕೆ. ಮತ್ತೊಂದು, ಅಸೂಯೆ ಪಟ್ಟರೆ? ಇನ್ನೊಂದು, ಬಹಳ ಮುಖ್ಯದ್ದು, ನಾನು ಹೇಳಿ, ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸದೆ ಹೋದರೆ? ಆಗ, ಅವರು ಹಂಗಿಸಿದರೆ? ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ್ದ, ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಿವೆ, ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಯೋಜನೆ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಂಬಿಕೆ/ವಿಶ್ವಾಸವಿಲ್ಲ. ಎರಡನೆಯದು, ಸೋಲಿನ ಭೀತಿ, ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಸೋಲುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸೋಲುತ್ತೇನೆಂಬ ಭಯವೇ ಹೆಚ್ಚು. ಮೂರನೆಯದು, ನಮ್ಮ‌ ಮಾತಿನ ಮೇಲೆ ನಮಗೆ ಬದ್ಧತೆಯಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ಜವಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಹಿಂಜರಿಯುವುದು, ನಾವೆಲ್ಲಿ ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವ ಅಂದರೆ ಅಕೌಂಟೆಬಿಲಿಟಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆಂಬ ಆತಂಕ. ಸುಮ್ಮನೆ ಯಾಕೆ ರಿಸ್ಕ್?‌ ಕಂಫರ್ಟ್‌ ಝೋನ್‌ ನಲ್ಲಿದ್ದೀವಿ, ನಡೀತಾಯಿದೆ, ನಡೆಯಲಿ ಎಂಬ ಧೋರಣೆ.

 

ನಾನು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ದಿನಚರಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಕಾರಣವಿಷ್ಟೆ, ನಾನು ಹೇಳಿದ ವಿಚಾರವನ್ನು ತಾವುಗಳು ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತೀರಿ. ನಾನು ಉತ್ತರದಾಯಿಯಾಗಿರುತ್ತೇನೆ. ನೀವು ಕೇಳಿದಾಗ ನಾನು ಮರೆತಿದ್ದರೂ ಅದು ನೆನಪಿಗೆ ಬಂದು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಮಾತು ನೀಡಿದ ಮೇಲೆ ಅದನ್ನು ನಾನು ಪಾಲಿಸಲೇಬೇಕು, ಏಕೆಂದರೆ, ಆ ಮಾತು ಕೇವಲ ಮಾತುಗಳಲ್ಲ ಅಥವಾ ಭರವಸೆಗಳಲ್ಲ. ಆ ಮಾತು, ನಾನಾಗಿರುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಎಂದರೆ, ನಾನಾಡುವ ಮಾತುಗಳು. ಗಾಂಧೀಜಿ ಹೇಳುವಂತೆ “ಅವರ ಬದುಕು ಅವರ ಸಂದೇಶ” ಹಾಗೆಯೇ “ಅವರ ಮಾತೇ ಅವರ ಬದುಕು”. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕರು ಯಾವ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.

 

ಕೊನೆಹನಿ: ಮನುಷ್ಯ ಸದಾ ಅವಲಂಬಿತನಾಗಿಯೇ ಬದುಕುತ್ತಾನೆ. ಮುಂಜಾನೆ ಏಳುವುದಕ್ಕೆ ಗಡಿಯಾರ ಬಾರಿಸಬೇಕು, ಇಲ್ಲವೇ ಬೇರೆ ಯಾರಾದರೂ ಎಬ್ಬಿಸಬೇಕು. ಊಟ, ತಿಂಡಿ ತಿನ್ನುವುದಕ್ಕೂ ಬಲವಂತಪಡಿಸಬೇಕು ಕನಿಷ್ಠ ಕರೆಯಬೇಕು. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಓದುವುದಕ್ಕೆ, ಬರೆಯುವುದಕ್ಕೆ, ಬೇರೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲದ್ದಕೂ ಪುಶ್‌ ಮಾಡಬೇಕು. ಅಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಏಕೆ, ನಾವುಗಳು ತೋಟದಲ್ಲಿಯೋ, ಹೊಲ ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿಯೋ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸುವಾಗ ನೋಡಿ, ನಾವುಗಳಿದ್ದರೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡ್ತಾರೆ, ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಮರೆಯಾದರೂ ಕೆಲಸ ಅಲ್ಲೇ ನಿಂತಿರುತ್ತದೆ. ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಿ, ಮುಖ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕರು/ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಬಂದಿಲ್ಲವೆಂದರೆ ಮುಗಿದೇ ಹೋಯಿತು. ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಎರಡು ಮೂರು ಡಿಗ್ರಿ ಮಾಡಿರುವವರು. ಆದರೂ ಅವರಿಂದ ಕೆಲಸ ತೆಗೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದರೆ ಅವರ ಹಿಂದೆ ಬೀಳಲೇಬೇಕು. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಅಷ್ಟೆ, ಯಾವುದಕ್ಕಾದರೂ ಅಥವಾ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಕಮಿಟ್‌ ಆಗಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಗಂಬೀರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ,ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ನನ್ನನ್ನು ಯಾರೂ ಕೇಳುವವರಿಲ್ಲವೆಂದು ಸೋಮಾರಿಯಾಗುತ್ತೇನೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ, ನಾನು ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ದಿನಚರಿ, ಪ್ರವಾಸ, ಚಾರಣ, ಹವ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಏಕೆಂದರೆ, ನೀವು ನನ್ನನ್ನು ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿಯೇಮಾಡುತ್ತೀರಿ ಅದು ನನಗೆ ಬೇಕಿರುವುದು. ಒಂದಿಷ್ಟು ಸಮಯ ಕಳೆದ ಮೇಲೆ ಅದು ನಮಗೆ ನಿರಂತರವಾಗುತ್ತದೆ, ಯಾರು ಕೇಳದೆ ಇದ್ದರೂ ನಮ್ಮ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ನಾವು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಆರಂಭದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳು ನಾವು ನಮ್ಮ ಜನರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಬೇಕು, ಒತ್ತಾಯಿಸಬೇಕು, ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡದಂತೆ ಬಲವಂತ ಮಾಡಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸಬೇಕು, ಅದಾದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ನಾನು ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ೮ ಗಂಟೆಗೆ ಏಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಕೆಲವು ದಿನಗಳು ಪ್ರಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಅಲ್ಲಿಯ ತರಬೇತಿ ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದೆ. ಸುಮಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾನು ಏಳುವುದು ೪ ಗಂಟೆಯ ಒಳಗೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದಿಷ್ಟೂ ಹೊಸ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ, ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಬದುಕಿನೆಡೆಗೆ. ನಾನು ಹೇಳಿದ ಮಾತನ್ನು ಪಾಲಿಸದೇ ಇದ್ದಾಗ, ತಿದ್ದಿ ತೀಡುವುದು ನಿಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ, ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು, ಇದು ನಿಮ್ಮ ಬದ್ಧತೆಗೆ ಸವಾಲು.

 

ಮುಂದುವರೆಯುವುದು…

ನಾನು, ನೀವು, ಊರು ಮತ್ತು ಊರಲ್ಲೊಬ್ಬ ಕಳ್ಳ!!!

 28.08.2024 

ನಾನು ಬಹಳಷ್ಟು ಬಾರಿ ಈ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ಪದೇ ಪದೇ ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ ಕೂಡ. ಒಂದು ಊರಿನಲ್ಲಿ ನೂರು ಮನೆಗಳಿದ್ದು, ಎಲ್ಲರೂ ಶ್ರೀಮಂತರಾಗಿದ್ದು, ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ಕಳ್ಳನಿದ್ದರೆ ಇಡೀ ಊರಿನ ಜನರಿಗೆ ನಿದ್ದೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ, ನೆಮ್ಮದಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೌದಲ್ಲವೇ? ಹಾಗೆ ಗಮನಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗಿ, ಉದಾಹರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದಿಷ್ಟು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಸಿಗಬಹುದು. ಒಂದು ಏರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಚೈನ್‌ ಕಳ್ಳರು ಇದ್ದರೆ? ಮಹಿಳೆಯರು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಓಡಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಒಂದೂರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ಅತ್ಯಾಚಾರಿ ಇದ್ದರೇ, ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ತಿರುಗಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಮೇಷ್ಟ್ರು ಪಾಠ ಮಾಡುವಾಗ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ತಲೆಹರಟೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಇದ್ದರೇ, ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ಪಾಠ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವೇ? ಪಾಠ ಕೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಆಗುತ್ತದೆಯೇ? ಸಿನೆಮಾ ಥಿಯೇಟರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪೊರ್ಕಿ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ಗಲಾಟೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಸಿನೆಮಾ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಇದನ್ನು ನನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಈ ಲೇಖನ ಸ್ವಲ್ಪ ಉದ್ದವಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಮಜಲುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬಹುದು, ಸಾವಧಾನದಿಂದ, ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಓದುತ್ತಾ, ಇದನ್ನು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಾಳೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ.

 

ಮೊದಲಿಗೆ, ನನ್ನೂರು ಬಾನುಗೊಂದಿಯಲ್ಲಿ ೨೦೧೫-೧೬ರಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದ ಆಸಕ್ತ ಕೆಲವು ಹಿರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ತಂಡವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ ಗುರುವಂದನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾಡಿದೆವು. ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ನನ್ನ ಜೊತೆಗೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿದ ಹುಡುಗರು ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಿರಿಯರು, ಆದರೂ ಅವರ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆಗೆ ನಾನು ಋಣಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇದೊಂದು ಆಸಕ್ತಿಕರ ವಿಷಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಇದೆಲ್ಲ ಸರ್ವೇ ಸಾಮಾನ್ಯ. ನಾನು ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಅಕ್ಷರಸ್ಥರಾಗಿ ಎಕ್ಷಿಕ್ಯೂಟಿವ್‌ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ ಆಗಿದ್ದ ದಿ. ಚನ್ನೇಗೌಡರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿ ಈ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿದ್ದೇನೆ. ತಮ್ಮ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಬೇಕೆಂದೆ. ಅವರು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದರೂ ಅವರ ಮನಸ್ಸೆಲ್ಲ ಬಾನುಗೊಂದಿಯೆಡೆಗೆ ತುಡಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಊರಿಗಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ, ಅದನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಬರೆಯುತ್ತೇನೆ. ಮದುವೆ, ಸೊಪ್ಪು ಹಾಕುವುದು, ನಾಮಕರಣ ಸೇರಿ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡೆದರೂ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಕೂತು ಊಟ ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು. ಆ ಧೂಳು, ಗಾಳಿ, ಮಳೆ ಬಂದರಂತೂ ಮುಗಿದೇ ಹೋಯಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮೂರಿಗೆ ಒಂದು ಸಮುದಾಯ ಭವನ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಶತಾಯ ಗತಾಯ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು.

 

ಈಗ, ಗುರುವಂದನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಬರೋಣ. ಅದು ೨೦೧೫ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೪ ಅಥವಾ ೨೬, ಶನಿವಾರವೆಂಬುದು ನೆನಪಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ದಿ. ಜಯಕುಮಾರ್‌ ಸರ್‌ ರವರು ಶಾಲೆಗೆ ಬನ್ನಿ ಶನಿವಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡಿ.ಎಸ್.ಇ.ಆರ್.ಟಿ. ಗೆ ನಾನು ರಾಜ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ನೀರುಉ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ್ದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಬಾನುಗೊಂದಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿದ್ದರಿಂದ, ಶಾಲೆಗೆ ಹೋದೆ. ನಾನು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಗಾಬರಿಯಾದೆ. ಇದು, ನಾನು ಓದಿದ ಶಾಲೆಯೇ? ಇರುವುದೇ ಮೂರು ರೂಮುಗಳು. ಒಂದು ಆಫೀಸ್‌ ರೂಮ್‌ ಅಂತೆ, ಮತ್ತೊಂದು ಯಾವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೇಕಿದ್ದರು ಹೆಂಚು ಬೀಳಬಹುದೆಂದು ಮುಚ್ಚಿದ್ದರು, ಇನ್ನು ಉಳಿದಿರುವುದು ಎರಡೇ ರೂಮುಗಳು. ಅಲ್ಲಿಯೇ ನಲಿಕಲಿ ಕೂಡ. ಮೂವರು ಮಾಸ್ಟರುಗಳು ಇದ್ದರು. ನನಗೆ ಅವರ ಮೇಲೆ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ಕೋಪ ಬಂತು. ಅವರ ಟೇಬಲ್‌ ಆದರೂ ನೀಟಾಗಿ ಇಡಬೇಕಿತ್ತಲ್ಲವೇ? ಅವರಲ್ಲಿಯೇ ಶಿಸ್ತಿಲ್ಲದ ಮೇಲೆ, ಮಕ್ಕಳಿಂದ ನಿರೀಕ್ಷಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಆದರೂ, ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸಮಯ ಕಳೆದೆ, ಮಕ್ಕಳು ಖುಷಿಯಾದರು. ಈ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಈ ಮೇಷ್ಟ್ರುಗಳು ಐವತ್ತು ವರ್ಷ ಇತಿಹಾಸವಿರುವ ಶಾಲೆಗೆ ತಿಲಾಂಜಿಲಿ ಹೇಳುವುದಂತೂ ಸತ್ಯವೆನಿಸಿತು. ಅದರಂತೆಯೇ, ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ೧೫೦-೨೦೦ ಇದ್ದ ಸಂಖ್ಯೆ ಈ ಮೇಷ್ಟ್ರುಗಳ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ೧೭ಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಶಾಲೆ ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು, ಅದೆ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಗುರುವಂದನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆ.

 

ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ನೀಡಿದ ತೊಂದರೆಗಳ ಕುರಿತು ಈ ಹಿಂದೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ. ಈಗ ಈ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಬೇಕು ಅಷ್ಟನ್ನು ಮಾತ್ರ ವಿವರಿಸುತ್ತೇನೆ. ಹೇಗೆಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ರೂಪು ರೇಷೆಗಳನ್ನು ನಾನೇ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಎಲ್ಲವನ್ನು ಟೈಪ್‌ ಮಾಡಿ ಪ್ರಿಂಟ್‌ ತೆಗೆದು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡೆ. ವಾಟ್ಸಪ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌ ಆಯ್ತು. ಪ್ರತಿ ಊರಿನಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದು ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ಇರುತ್ತದೆ, ಅದು ನಮ್ಮೂರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ. ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾಡಲು ಹೊರಡುವುದು, ಚಂದಾ ಎತ್ತುವುದು, ಚಂದಾ ಎತ್ತುವುದಕ್ಕೆ ಆದ ಖರ್ಚನ್ನು ಚಂದಾ ಎತ್ತಿದ ಒಟ್ಟೂ ದೇಣಿಗೆಯಲ್ಲಿಯೇ ತೋರಿಸುವುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಒಂದು ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌ ನಡೆಸಬೇಕು, ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನು ದೇಣಿಗೆ ಕೇಳಬೇಕು, ಅವರು ಐದು ಸಾವಿರ ಅಥವಾ ಹತ್ತು ಸಾವಿರ ಕೊಡಬಹುದು. ಹಾಸನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಹೋಗಿ ಬರುವುದು. ಯಾರು? ಆಯೋಜಕರುಗಳು. ನಾಲ್ಕು ಜನರು ಎರಡು ಬೈಕ್‌ ಅಥವಾ ಮೂರು ಬೈಕ್.‌ ಅದಕ್ಕೆ ಪೆಟ್ರೋಲ್‌, ಇವರದ್ದು ಊಟ ತಿಂಡಿ, ಕಾಫೀ ಟೀ, ಜೊತೆಗೆ ರಾತ್ರಿ ಟೀ ಕೂಡ. ಇದೊಂದು ದಂಧೆ ಎಂದರೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಗಣಪತಿ, ಅಣ್ಣಮ್ಮ, ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪುನೀತ್‌ ರಾಜ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಜನ್ಮ ದಿನವೂ ಸೇರಿದೆ.

 

ಆ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ, ಮೊದಲ ಮೀಟಿಂಗ್‌ ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹೇಳಿದೆ. ದೇಣಿಗೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬೇಕು ಅಷ್ಟು ಮಾತ್ರವೇ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು. ಎಲ್ಲಾ ಮೊತ್ತವೂ ಒಂದು ಕಡೆಗೆ ಬರಬೇಕು, ದೇಣಿಗೆ ಪಡೆಯಲು ಹೋಗುವವರು ಅವರ ಸ್ವಂತ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಬೇಕು. ದೇಣಿಗೆಯ ಹಣ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆ ದಿನದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಮೀಸಲು. ಯಾವುದೇ ಮೀಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಆಗಲಿ, ಓಡಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಲೀ ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲೊಂದು ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ಕೇಳಿತು “ಹರೀ, ಮತ್ತೆ ದುಡ್ಡಿಲ್ದೆ ಓಡಾಡೋದು ಹೇಗೆ?”, “ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡೋದು ಅಂದ್ರೆ, ಹಾಗೆನೇ, ಅದನ್ನೆ ವಾಲಂಟರಿಸಮ್‌ ಅನ್ನೋದು ಎಂದೆ”, “ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಗಾದರೂ ಕೊಟ್ರೆ ಓಡಾಡಬಹುದಪ್ಪ”, “ಇಲ್ಲಾ, ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದೀನಲ್ಲ, ಅದು ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೯ ರ ದಿನದ ಖರ್ಚಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಬಳಕೆ” “ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳೋರು ಬನ್ನಿ, ನಾನು ಒಬ್ಬನೇ ಬೇಕಿದ್ರೆ ಎಲ್ಲರ ಮನೆಗೂ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿಯೇ ಹೋಗ್ತೀನಿ” ಎಂದೆ. ಬಹುತೇಕ ದುಡ್ಡಿಗಾಗಿ ಅಥವಾ ದೇಣಿಗೆ ದುಡ್ಡನ್ನು ಉಢಾಯಿಸಲು ತಯಾರಾಗಿದ್ದ ಅಷ್ಟೂ ಜನರ ತಂಡ ಒಮ್ಮೆಗೆ ದೂರ ಉಳಿಯಿತು. ನಿಷ್ಠಾವಂತ ೧೪ ಹುಡುಗರು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಊರಿನ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ರಾಜಕೀಯ ಪುಡಾರಿಗಳು ಹುಡುಗರನ್ನು ನನ್ನ ವಿರುದ್ಧ ಎತ್ತಿಕಟ್ಟಲು ಟೊಂಕ ಕಟ್ಟಿ ನಿಂತರು.

 

ಹರೀಶ ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಇದೆಲ್ಲ ಮಾಡ್ತಾ ಇರೋದು. ನಿಮ್ಮನ್ನ ಬಳಸಿಕೊಳ್ತಾ ಇದ್ದಾನೆ. ನೀವು ಹುಷಾರು. ಅವನಿಗೆ ಸಪೋರ್ಟ್‌ ಮಾಡ್ಬೇಡಿ, ಅದು ಇದು ಅಂತ. ನಾನು ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಬರಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲವೆಂದು ಮುದ್ರಿಸಿದ್ದೆ. ಇದು ಈ ಪುಡಾರಿಗಳ ಬುಡಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಬಿದ್ದಂತೆ ಆಗಿ, ಅಂಡು ಸುಟ್ಟ ಬೆಕ್ಕಿನಂತೆ, ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ತೊಂದರೆ, ಏನೇನೋ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹೇಳಿ ಚಾಡಿ ಮಾತು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು. ಆದರೇ, ನಮ್ಮ ತಂಡ ವಿಚಲಿತಲಾಗಲಿಲ್ಲ. ಊರಿನವರಿಗೆ ನಾವು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೆಂಬುದು ಗೊತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೂ ಪುಡಾರಿಗಳನ್ನು ಎದುರು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಈ ವಿಷ ಸರ್ಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಎಂಬುದನ್ನು.  ಒಂದು ಪಕ್ಷದ ಪುಡಾರಿ ಹೇಳುವುದು, ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕರೆಸೋಣ, ಅನುದಾನ ಬರುತ್ತದೆ ಶಾಲೆಗೆ ಎಂದು, ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಬಂದು ಹೇಳುವುದು ಆದಿ ಚುಂಚನಗಿರಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಕರೆಸೋಣ, ಅದರ ಖರ್ಚನ್ನು ನಾನೇ ಕೊಡ್ತೀನಿ ಎಂದು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಂದೂಡಬೇಕು, ಅದು ಹಾಗೆಯೇ ನಿಂತು ಹೋಗಬೇಕು. ಅಂತೂ ಅದ್ದೂರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಯಿತು. ಕೇವಲ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ದೇಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾವಿರ ಜನರಿಗೆ ಊಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ನಲ್ವತ್ತೈದು ಜನ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನ, ಎಲ್ಲವೂ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ನಡೆಯಿತು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ದಿನವೂ ಒಂದಿಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಹೆಂಡ ಕುಡಿಸಿ ಗಲಾಟೆ ಮಾಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದರು. ಆದರೇ, ಅದು ಫಲ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಕುಡುಕರಿಗೆ ಉಗಿದು ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಎಸ್.ಡಿ.ಎಂ.ಸಿ. ಅಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೆ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ನನಗೆ ಸಪೋರ್ಟ್‌ ನೀಡಬಾರದೆಂದು ತಾಕೀತು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ವಿಘ್ನಗಳಿರುತ್ತವೆ, ಆದರೇ ಒಳ್ಳೆಯ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಮಾಡಿದಾಗ ಗೆಲ್ಲುತ್ತೇವೆ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಿಷ್ಟೆ, ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಜನ ದುಷ್ಠರು ಇಡೀ ಊರನ್ನೇ ಹೇಗೆ ಹಾಳು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಇದೊಂದು ನಿದರ್ಶನ. ಜನರ ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸುವುದೇ ಅವರ ಗುರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.

 

ಅದೇ ರೀತಿ, ಚಿಕ್ಕನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ತಮ್ಮಡಿಹಳ್ಳಿ ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಆರ್.ಕೆ. ಸರ್‌, ಪ್ರೊ.ಎನ್.ಐ.ಮೇಡಮ್‌ ಮತು ಪ್ರೊ.ಉಮಾದೇವಿ ಮೇಡಮ್‌ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು ಪೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ತದನಂತರ ನಾನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡೆ. ಅವರು ಎಪ್ಪತ್ತರ ಹರಯದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಟ್ಯಾಂಕರ್‌ ನಲ್ಲಿ ನೀರು ತರಿಸಿ, ಸ್ವತಃ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ನೀರು ಹಾಕಿ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೇ, ಅಲ್ಲಿನ ಕುರಿಗಾಹಿ ನಾವಿಲ್ಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಕುರಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ತಿನ್ನಿಸಿಬಿಡುತ್ತದ್ದ. ಅವನಿಗೆ ನಮ್ಮ ಶ್ರಮ, ಉದ್ದೇಶ ಯಾವುದೂ ಬೇಕಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವನ ಕುರಿ ದಪ್ಪಾಗಿ ಅದನ್ನು ಮಾರಿದರೆ ಸಾಕು, ಅದೇ ಅವನ ಪ್ರಪಂಚ. ಎರಡು ವರ್ಷ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಇಟ್ಟರು. ಗಿಡಗಳೆಲ್ಲಾ ಸುಟ್ಟು ಕರಕಲಾದವು. ಊರಿಗೆ ಒಬ್ಬರು ಇಂತಹವರಿದ್ದರೆ ಮುಗಿದೇ ಹೋಯಿತು ಅಲ್ಲವೇ? ಭಯದಿಂದ ಬದುಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವಾಗ ಕುರಿ ತಂದು ಮೇಯಿಸುತ್ತಾರೋ? ಯಾವಾಗ ಮರ ಕಡಿದು ಹಾಕುತ್ತಾರೋ? ಯಾವಾಗ ಬೆಂಕಿ ಇಡುತ್ತಾರೋ? ಎಂದು.

 

ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿ. ಊರಿಗೆ ಒಬ್ಬ ಅಥವಾ ಇಬ್ಬರು ಪುಡಾರಿಗಳಷ್ಟೆ ಇರುವುದು, ಆದರೇ ಇಡೀ ಊರಿನ ಹಿಡಿತ ಅವರಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ತಾಲ್ಲೂಕಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಅಥವಾ ಮೂವರು ಎಂ.ಎಲ್.ಎ. ಕ್ಯಾಂಡಿಡೇಟ್ಸ್‌ ಆದರೇ ಇಡೀ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹಿಡಿತ ಅವರಲ್ಲಿ. ಒಮ್ಮೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾದರೇ, ಅದರಲ್ಲೂ ಗೆದ್ದರೇ ಮುಗಿದೇ ಹೋಯಿತು ಅವನ ಬಾಯಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ ಕಾಳು ಬೀಳುವ ತನಕ ಅವನೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ, ಅವನಾದ ಮೇಲೆ ಮಗ ಅಥವಾ ಮಗಳು, ಅರ್ಧದಲ್ಲಿಯೇ ಹೋದರೆ ಹೆಂಡತಿ. ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ಲಂಚಕೋರ ಇರುತ್ತಾನೆ. ಎಲ್ಲರೂ ಫೈಲ್‌ ಮೂವ್‌ ಮಾಡಿದರೂ ಅವನು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಮೇಲಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸಹಿ ಮಾಡಿದರೂ ಇವನು ಫಲಾನುಭವಿಗೆ ಸುಳಿಗೆ ಮಾಡದೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.‌ ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರ್‌ ದುಡ್ಡು ಬೇಡ ಅಂದರೂ ಕಾಂಪೌಂಡರ್‌ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ, ಪೋಲಿಸ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್‌ ಕಳುಹಿಸಿದರೂ ರೈಟರ್‌ ಕಳುಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಹೀಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಪಟ್ಟಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲಿ.

 

ಇನ್ನೊಂದು ಗಂಭೀರ ವಿಷಯ ನೋಡಿ. ಕೆಲವೊಂದು ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿರುವುದು. ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ಸೋಮಾರಿ, ಉಢಾಫೆತನ ಮತ್ತು ನಕರಾತ್ಮಕ ಗುಣವುಳ್ಳ ಪಾಠ ಹೇಳುವವನು ಇರುತ್ತಾನೆ. ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯೇ ನಾನು ಅವರನ್ನು ಮೇಷ್ಟ್ರು ಅಂತಾಗಲಿ ಬಹುವಚನವನ್ನಾಗಲೀ ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏನಾದರೂ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳು, ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಬಂದರೇ ಸಾಕು ತನ್ನ ಸಹದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಕಿವಿ ಚುಚ್ಚುತ್ತಾನೆ. “ಅಯ್ಯೋ ಬನ್ನಿ ಸಾರ್‌ ಮಾಡ್ಕೋತಾರೆ ಹೆಚ್.ಎಂ. ಇಲ್ವ, ಈ ಹೆಚ್.ಎಮ್.‌ ಗೆ ಮಾಡೋಕೆ ಕೆಲಾಸ ಇಲ್ಲ. ನಮ್‌ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್‌ ಸುಮ್ಮನೆ ತಲೆಹರಟೆ ಕೆಲಸನೇ ಮಾಡೋದು. ಈ ಬಡ್ಡಿಮಕ್ಳು ನಮಗೆ ಬೆಲೆನೆ ಕೋಡೋದಿಲ್ಲ, ಟೀಚರ್‌ ಅನ್ನೋ ರೆಸ್ಪೆಕ್ಟೆ ಇಲ್ಲ. ಇವರುಗಳಿಗೆ ಎಷ್ಟೇ ಮಾಡಿದ್ರೂ ಅಷ್ಟೆ”, ಹೀಗೆ ಕೇವಲ ನೆಗಟಿವ್‌ ಮಾತುಗಳು.

ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಕಳ್ಳರು, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಬಹಳ ಅತ್ಯಲ್ಪ.

ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 142 ಕೋಟಿ,

ಲೋಕಸಭಾ ಸದಸ್ಯರುಗಳು 543

ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯರುಗಳು 245

ಒಟ್ಟು ಶಾಸಕರುಗಳು 4123

ವಿಧಾನಪರಿಷತ್‌ ಸದಸ್ಯರುಗಳು 418

ಒಟ್ಟು ಹಳ್ಳಿಗಳು 6,64,369 (ಅಂದಾಜು) ಪ್ರತಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಹತ್ತು ಜನ ರಾಜಕೀಯ ಪುಢಾರಿಗಳು ಅಂತಾ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದರೂ ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರು ೬೬ ಲಕ್ಷ ಜನ ಸಿಗಬಹುದು. ೧೪೦ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮುಂದೆ ೬೬ ಲಕ್ಷ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಆದರೇ ಅದನ್ನು ಸಾಧ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು. ಅದರಂತೆಯೇ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೌಕರರ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು ಮೂವತ್ತು ಲಕ್ಷ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ನೌಕರರು ಸುಮಾರು ೭೦ ಲಕ್ಷದ ತನಕ ಇದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ, ಸುಮಾರು ಒಂದು ಕೋಟಿ ನೌಕರರು, ಎಲ್ಲರೂ ಭ್ರಷ್ಟರಲ್ಲ. ೧೪೦ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮುಂದೆ ಒಂದು ಕೋಟಿ ನೌಕರರ ಸಂಖ್ಯೆ ದೊಡ್ಡದೇ? ಆದರೂ ಅವರು ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಹೆದರುವುದು, ಅತಿಯಾದ ವಿನಯ ಮತ್ತು ಗೌರವ ನೀಡುವುದು ಇಂದಿಗೂ ನಿಂತಿಲ್ಲ.

 

ಈ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅರಿತು, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಜಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿಯೂ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಚಾರದಲ್ಲಿಯೂ ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟ ಕಡೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಭಾಗವಹಿಸಬೇಕೆಂದು. ಗಾಂಧೀಜಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ ನಡೆಸಿದರು. ಕೇವಲ ವಿದ್ಯಾವಂತರು, ಬುದ್ದಿಜೀವಿಗಳು, ಶ್ರೀಮಂತರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ, ಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ರೈತಾಪಿ, ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ, ದೀನ ದಲಿತ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು, ಒಬ್ಬರನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟರೂ ಅವರು ನಿರಾಸಕ್ತಿ ಹೊಂದುತ್ತಾರೆಂದು. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ನಾವುಗಳು ನಮ್ಮ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅವರುಗಳೇ ಮುಳುವಾಗುತ್ತಾರೆ. ನಿನ್ನೆಯ ದರ್ಶನ್‌ ವಿಚಾರವನ್ನು ನೋಡಿ. ಇಬ್ಬರು ರೌಡಿಗಳು ದರ್ಶನ್‌ ಗೆ ಸೇವೆ ಮಾಡಬೇಕು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಪೈಪೋಟಿಗೆ ಬಿದ್ದು, ಸೇವೆ ಮಾಡಲು ಹೋಗಿ, ಈಗ ದರ್ಶನ್‌ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೂ ಮೂರು ಹೊಸ ಕೇಸ್‌ ಆಯಿತು. ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಹಿಂಡಲಗ ಜೈಲು ಪಾಲಾದ. ಇಲ್ಲಿ ಹೇಗೋ ಆರಾಮಾಗಿದ್ದ, ಮನೆಯವರು ಬಂದು ಹೋಗುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಿತ್ತು, ಉತ್ತಮ ವಾತಾವರಣ. ಬಳ್ಳಾರಿಯ ಬಿಸಿಲ ದೆಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಯುವಂತಾಗಿದೆ.

 

ಕೊನೆಹನಿ: ಒಳ್ಳೆಯವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಅಧಿಕವಿದೆ, ಆದರೆ ಇರುವ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯೆಯ ದೃಷ್ಟರು ಎಲ್ಲರ ಮನಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡಿ ಅವರೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದಶಕಗಳು ಹಿಂದೆ ಲಂಚ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಪಾಪದ ಕೆಲಸ, ಅನ್ಯಾಯ ಮಾಡುವುದು ಸಹಿಸಲಾಗದಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟದ್ದು. ಈಗ ಲಂಚ ತೆಗೆದಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯ. ಓಟ್‌ ಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ವಿದ್ಯಾವಂತರು, ಮಾಸ್ಟರುಗಳೇ ಸಾವಿರಾರು ರೂಪಾಯಿ ದುಡ್ಡು ಪಡೆಯುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಲಜ್ಜೆಗೆಟ್ಟು ಬದುಕುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯ, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ಬಕೆಟ್‌ ಹಿಡಿದು, ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಬಳಕ್ಕೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅನೈತಿಕತೆ ತಾಂಡವವಾಡುತ್ತಿದೆ. ಇದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು. ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು, ನಡುವಳಿಕೆಗಳು, ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು. ಪರಿಸರ ಕೇಂದ್ರಿತ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ನಾವು ಬಿತ್ತಿದರೆ, ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಮನುಷ್ಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜೀವಿ ಅಷ್ಟೆ, ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಂದ ಎಳಸು ಜೀವಿ. ಮಹಾನ್‌ ಹಿರಿಯ ಜೀವಿಗಳೆಲ್ಲ ಮೆರೆದು ಹೋಗಿದ್ದಾವೆ, ಇನ್ನು ನಾವ್ಯಾರು? ಪರಿಸರವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಗೌರವಿಸೋಣ.

ಮುಂದುವರೆಯುವುದು…

ಹಾಗೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಬಂದ ಆಲೋಚನೆಗಳು!!!

 

ನಮ್ಮ ತಂಡದ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾದ ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪ (ಆರ್.ಕೆ.)ಸರ್‌, ಪ್ರೊ.ಎನ್.ಇಂದಿರಮ್ಮ (ಎನ್.ಐ.)ಮೇಡಮ್‌, ಪ್ರೊ.ಉಮಾ ದೇವಿ ಮೇಡಮ್‌ ಮತ್ತು ನಾನು ಕಳೆದ ವಾರ ಐದು ದಿನಗಳು ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಲ ಕಳೆದೆವು. ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗಿರುವ ಕಲಿಕಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ತರಬೇತಿಯ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದೆವು. ಆರ್.ಕೆ. ಸರ್‌ ಮತ್ತು ಪ್ರೊ.ಎನ್.‌ ಐ. ರವರ ಅನುಭವಗಳ ಕುರಿತು ಬರೆದರು. ಚರ್ಚಿಸಿದ ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮುಂದಿಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಮಾನ್ಯರೇ,

ಕಳೆದ ವಾರ ಅಂದರೆ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೧೯ರಿಂದ ೨೩ ರ ವರೆಗೆ ತಾವು ಮೂವರು ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬಂದದ್ದು ಸಂತೋಷದ ಜೊತೆಗೆ ನನಗೆ ಪುನಶ್ಚೇತನವಾದಂತಾಯಿತು. ಕೆಲವು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಬರವಣಿಗೆಯ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದನ್ನು ತಾವುಗಳು ಇಲ್ಲಿರುವಾಗ ಮತ್ತು ನಾವು ಸೇರಿದ್ದೆಲ್ಲ ಕಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸದ್ದೇನೆ ಕೂಡ. ಆದರೂ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಹೇಳುವುದರಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ, ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೂ ಇದು ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆಂಬ ಭರವಸೆಯಿದೆ. ನಾನು ನಂಬಿರುವ ಮತ್ತು ನಂಬಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮುಂದಿಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಸರಳತೆಯ ಬದುಕು ಅಷ್ಟು ಸರಳವಲ್ಲ. ನಾವಂದು ಕೊಂಡಂತೆ ಬದುಕುವುದು ಹೋರಾಟವೇ ಹೊರತು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಜನರು ಐಷಾರಾಮಿ ಬದುಕನ್ನು ಬಯಸುವುದು, ಸರಳವಾಗಿ ಇರಲು ಕಷ್ಟವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಷ್ಟೆ. ಜನರು ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಜೀವಮಾನವನ್ನು ಬೇರೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತಾವು ಸುಖವಾಗಿರದೆ, ಬೇರೆಯವರನ್ನು ದುಖಃಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೀವಿ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ವಿಭಿನ್ನ, ಅಲ್ಲಿ ಯಾರು ಮೇಲಿಲ್ಲ, ಯಾರೂ ಕೀಳಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು. ನಾನು ನಾನಾಗಿಯೇ ಬದುಕುತ್ತೇನೆಂದು ಹೊರಟರೆ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ತೃಪ್ತಿ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲ. ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಈ ಕೀಳರಿಮೆಯಿಂದ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವುದು ಕೀಳು, ನಡೆಯುವುದು ಕೀಳು, ರಸ್ತೆ ಬದಿಯ ಹೋಟೆಲಿನಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡುವುದು ಕೀಳು, ಸೀಬೆ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನುವುದು ಕೀಳು. ಪರ್ಯಾಯ ವಸ್ತುಗಳು ಇಂತಿವೆ, ಸ್ವಂತ ಕಾರಿನಲ್ಲಿ, ಓಲಾ ಊಬರ್‌ ಆದರೂ ಪ್ರಿಮಿಯಮ್‌ ಸೆಡನ್‌ ಬೇಕು, ದೊಡ್ಡ ಹೋಟೆಲಿನಲ್ಲಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಕಾಯ್ದು ಊಟ ಮಾಡಬೇಕು, ಬಿಲ್‌ ಸಾವಿರ ರೂಗಳಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕು, ಎಸಿ ಬಸ್‌, ಎಸಿ ರೈಲಿರಬೇಕು, ಡ್ರಾಗನ್‌ ಫ್ರೂಟ್‌, ಸೇಬು, ಡ್ರೈ ಫ್ರೂಟ್‌ ತಿನ್ನಬೇಕು, ಆರ್ಗಾನಿಕ್‌ ಅಂತಾ ಹೆಸರಿರಬೇಕು, ಬ್ರಾಂಡೆಡ್‌ ಬಟ್ಟೆ ಇರಬೇಕು, ಪಿಝ್ಝಾ, ಪೆಪ್ಸಿ, ಕೋಲಾ, ಇರಬೇಕು, ಹೀಗೆ ನಾವಲ್ಲದ ನಾವಾಗುವ ಹೋರಾಟವಿದು. ಅದು ಹೇಗೆಂದರೆ, “ಅಗಸನ ಕತ್ತೆ ಈ ಕಡೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ ಆ ಕಡೆ ಹೊಳೆ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ” ಎನ್ನುವ ರೀತಿ. ನಾವು ನಾವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡಲು ಹೋಗಿ ನರಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ನಾವಾಗಿರೋಣ.

ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ದೇಶ ಸುತ್ತಿ ನೋಡು, ಕೋಶ ಓದಿ ನೋಡು. ನಾನು ಬದುಕನ್ನು ಮೂರು ಭಾಗವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ಒಂದು, ದೈಹಿಕವಾಗಿ, ಅಂದರೆ, ನಮ್ಮ ದೇಹಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಬೇಕು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ಊಟ, ತಿಂಡಿ, ತಿನಿಸು, ಪಾನೀಯ ಇತ್ಯಾದಿ ನೀಡುತ್ತೇವೆ. ಅದೇ, ರೀತಿ ಎರಡನೆಯದ್ದು, ಬೌದ್ಧಿಕತೆ, ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ತಲೆಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಬುದ್ದಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕು. ದೇಹಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಮೂರೂ ಹೊತ್ತು ಊಟ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ, ಹಾಗೆಯೇ ತಲೆಗೂ ಆಹಾರ ಅಂದರೆ, ವಿಷಯಗಳು, ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರಬೇಕು. ಓದುವುದರಿಂದ, ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ, ಹೊಸ ಹೊಸ ಜನರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದರಿಂದ, ಹೊಸ ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನೋಡುವುದರಿಂದ. ಮೂರನೆಯದ್ದು, ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರುವುದು. ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮುದ ನೀಡುವಂತಹ ಸಂಗೀತ, ನಾಟಕ, ಸಿನೆಮಾ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ನೃತ್ಯ, ಆಟ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಅದನ್ನು ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ಸಂತೋಷಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದ್ದಿದ್ದರೆ, ಜಡತ್ವ ಆವರಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಮೇಲಿನ ಮೂರು ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವಿಚಾರವನ್ನು ತಾವು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ದೇಹಕ್ಕೆ ನೀವು ಯಾವ ರೀತಿಯ ಆಹಾರ ಕೊಟ್ಟು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿಸುತ್ತೀರೋ, ಅದು ಅದನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಮಾಂಸಾಹಾರ ದೇಹ ಅದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ ಇಲ್ಲದ ಅಡುಗೆ, ಅದು ಅದನ್ನೆ ಬಯಸುತ್ತದೆ, ಹೀಗೆ ನಾವು ಯಾವದನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತೇವೋ ಅದಕ್ಕೆ ಆ ದೇಹ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಓದುವುದು ಕೂಡ, ನೀವು ಸಾಹಿತ್ಯ ಓದುವುದನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರೆ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಥೆ ಅಂದರೆ ಕಥೆ, ವಿಜ್ಞಾನವೆಂದರೆ ವಿಜ್ಞಾನ, ಮೆದುಳಿಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯಿದೆ. ಮನಸ್ಸು ಅಷ್ಟೆ, ನೀವು ಯಾವ ರೀತಿಯ ಸಂಗೀತ ಕೇಳುವುದನ್ನು ಅಭ್ಯಸಿಸಿದರೆ ಅದು ಅದನ್ನೆ ಹಿಂಬಾಲಿಸುತ್ತದೆ. ಡಾ. ರಾಜ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಸಿನೆಮಾ ನೋಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಿದರೆ ಮನಸ್ಸು ಅತ್ತ ವಾಲುತ್ತದೆ, ಲೂಸ್‌ ಮಾದನ ಸಿನೆಮಾ ತೋರಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿತರೆ ಅದು ಲೂಸ್‌ ಮಾದನ ಅಭಿಮಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ. ಯಾವುದೂ ರಾತ್ರೋ ರಾತ್ರಿ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗೆಲುವಿನ ಹಿಂದೆ ಶ್ರಮವಿದ್ದರೆ ಸೋಲಿನ ಹಿಂದೆ ಕಂತೆ ಕಂತೆ ಉಢಾಫೆತನದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಿರುತ್ತವೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಗಂಬೀರವಾದ ವಿಷಯವೇನೆಂದರೆ, ನಾವು ಓದುತ್ತಾ, ಸುತ್ತಾಡುತ್ತ ಅಥವಾ ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯದೇ ಇದ್ದರೇ ನಮಗೆ ನಾವೇ ಬೋರ್‌ ಎನಿಸುತ್ತೇವೆ. ನೀವು ಗಮನಿಸಿ, ಕೆಲವರೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆ ಮಾತನಾಡುವುದಕ್ಕೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬೋರ್‌ ಎನಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಕಳೆದ ಇಪ್ಪತ್ತು ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷದಿಂದ ಊದಿದ್ದೇ ಊದುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅದೇ ಹಾಡು ಅದೇ ರಾಗ. ನಮ್ಮ ಮೆದುಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಾವು ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ರಿಚಾರ್ಜ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಕಾರಿಗೆ ಪೆಟ್ರೋಲ್‌ ಡಿಸೇಲ್‌ ಹಾಕುವಂತೆಯೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ, ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಗಳು ಹಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಒಬ್ಬರೂ ಅಪಡೇಟ್‌ ಆಗಿ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಅಲ್ಲೇ ನಿಂತು ನಕ್ಷತ್ರ ಎಣಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ವಯಸ್ಸು ದಾಟಿದ ನಂತರ ಮನಸ್ಸು ಮಾಗುತ್ತದೆ, ಮಾಗಲೇ ಬೇಕು. ಮಾಗುವಾಗ ಅದು ಲೌಕಿಕತೆಯಿಂದ ಅಲೌಕಿಕತೆಯೆಡೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ನಾವು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಕೊನೆ ಉಸಿರಿನ ತನಕ ಲೌಕಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ವಸ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರೆ, ನಿಮಗೆ ಅಂಕಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವಾಯಸ್ಸಾಗುತ್ತಿದೆಯೇ ಹೊರತು, ಸ್ವಾರ್ಥದ, ಲೌಕಿಕತೆಯ ಕೊಂಡಿಯನ್ನು ಕಳಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದೇ ಅರ್ಥ. ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಲು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಂವೇದನೆ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನದ ಕೊರತೆಯಿರುವವರಿಗೆ ನೈತಿಕತೆ, ಮೌಲ್ಯ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಂವೇದನೆಯ ಕುರಿತು ಹೇಳುವುದು, “ಬೆತ್ತಲೆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಟ್ಟೆ ತೊಟ್ಟಂತೆ” ಈಗ ನನ್ನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಹೀಗೆ ಇದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ನಾನು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಕೆಲಸ, ನನ್ನ ಓದು, ನನ್ನ ಸುತ್ತಾಟ ಇಷ್ಟೆ!

 

ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ಹೊಗಳಿಕೆ, ಪ್ರಚಾರಪ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ಸನ್ಮಾನ ಪ್ರಿಯತೆ. ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಥವಾ ನನ್ನನ್ನು ಹೊಗಳಲಿ ಎಂದು ಬಯಸುವುದು, ನನ್ನನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಿ, ನನಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸನ್ಮಾನಗಳು ಬರಲಿ ಎಂದು ಬಯಸುವ ಮನಸ್ಸುಗಳು ಅತೃಪ್ತರು. ಪ್ರಚಾರಪ್ರಿಯತೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಚಟ, ಅಫೀಮು ಇದ್ದ ಹಾಗೆ. ಒಮ್ಮೆ ಆ ಸುಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿದರೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ ಅಧಿಕಾರದ ದಾಹವೂ ಅಷ್ಟೆ. ಲಕ್ಷುರಿ ಬದುಕು ಅಷ್ಟೆ. ಎಲ್ಲವೂ ಉಪ್ಪಿನಂತೆಯೇ ಇರಬೇಕು. ರುಚಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟೆ ಬಳಸಬೇಕು. ಅತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿದರೆ ಅದು ದಾಹವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈಗ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಅನೇಕರನ್ನು ನೋಡಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದರಲ್ಲಿಯೂ ಹೆಸರು ಬರಬೇಕು, ಗುರುತಿಸಬೇಕು, ಅಧಿಕಾರ ಬೇಕು, ಹಣ ಗಳಿಸಬೇಕು, ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಮಾಡಬೇಕು, ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಬೇಕು, ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕು, ಒಂದು ಸೈಟು, ಮತ್ತೊಂದು, ಮಗದೊಂದು ಹೀಗೆ ಸಾಯುವ ತನಕ ಆಸ್ತಿ ದುಡ್ಡು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕು. ಅವರಿಗೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಇರುವುದಕ್ಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಚಟವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾರು, ಈ ಕಾರು ಬದಲಾಯಿಸು, ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರು, ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸು ಮಗದೊಂದು, ಹೀಗೆ ಸಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ, ದಾಹ.

ನಾಲ್ಕನೆಯದಾಗಿ, ಕುತೂಹಲ ಅಥವಾ ಜೀವನಾಸಕ್ತಿ. ನಾನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನೋಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಬಹುತೇಕರು ಜೀವನದ ಕುರಿತು ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಕುತೂಹಲವೆಂಬುದು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡುವುದು, ಪ್ರಯಾಣ, ಪ್ರವಾಸ, ಚಾರನ, ಟೆಂಪಲ್‌ ರನ್‌, ಪೂಜೆ, ಪುನಸ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಒಪ್ಪುವ ಮಾತು. ಆದರೇ, ಅವರು ಹೋದಲೆಲ್ಲ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೇ ಹೊರತು, ಬರಿಗಣ್ಣಿನಿಂದಲ್ಲ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ದೂರು. ನಾನು ನನ್ನ ಪ್ರೈಮರಿ ಶಾಲೆಯಿಂದಲೂ ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿತೆ. ಕಲಿತೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ನನ್ನ ತಾತ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿಸಿ, ಬಸ್/ಟೆಂಪೋ/ಮೆಟಡೋರ್‌ ಹತ್ತಿಸಿ ಕುಶಾಲನಗರದಿಂದ ನನ್ನೂರು ಬಾನುಗೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿರಾಜಪೇಟೆಗೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಜೇಬಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚೀಟಿ ಬರೆದಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದು ನಾನು ಹೊರಟ ಊರಿನವರದ್ದು ಮತ್ತು ತಲುಪುವ ಊರಿನವರ ವಿಳಾಸ. ತಾತ ನನಗೆ ಸದಾ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡಬೇಡ, ಹೊರಗಡೆ ಏನೆಲ್ಲಾ ನೋಡಬಹುದು ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ನೋಡ್ತಾ ಇರು, ಹೊಲಕ್ಕೆ ಹೋದರೂ ಅಷ್ಟೆ, ಗದ್ದೆಗೆ ಹೋದರೂ ಅಷ್ಟೆ, ಅವರು ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಚಿಟ್ಟೆಗಳು, ಪತಂಗಗಳು, ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನು ನೋಡು ನೋಡು ಅಂತಾ ಬಲವಂತ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ಅದು ನನಗೆ ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ಬಂತು.

ನಮ್ಮ ತಾತನ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಮಾತಿತ್ತು, “ಐಯ್ಯಣ್ಣ ಮಾಸ್ಟ್ರು, ಮಲಗಿರೋ ನಾಯಿನೂ ಬಿಡಲ್ಲ, ಎಬ್ಬಿಸಿ ಮಾತಾಡಿಸ್ತಾರೆ” ಅಂತ. ಅವರು ಎಲ್ಲರನ್ನು ಮಾತಾಡಿಸ್ತಾ ಇದ್ರು. ಹಿಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆ ಹಾಗಿತ್ತು. ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಮಾತಾಡಿಸೋದು, ಹೊಸಬರು ಬಂದ್ರೆ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಕುತೂಹಲ, ಆಸಕ್ತಿ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ನೂರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ ಕುಳಿತು ಬಸಿನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿದ್ರೂ ಕೂಡ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮಾತಿರಲ್ಲ. ನಾನು ಹೋಗಿರುವ ಅನೇಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ, ಕುತೂಹಲಕ್ಕಾದರೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅಥವಾ ಶಿಕ್ಷಕರು ಬಂದು ಕೇಳುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌ ಓದುವಾಗ ಕಾಪೌಂಡ್‌ ಒಳಗಡೆ ಯಾರೇ ಬಂದರೂ ಓಡಿ ಹೋಗಿ, ಯಾರ್‌ ನೀವು? ಯಾಕ್‌ ಬಂದಿದ್ದೀರಿ? ಯಾವ್ವೂರು? ಹೀಗೆಲ್ಲಾ ಕೇಳ್ತಾ ಇದ್ವಿ. ಊರಿಗೆ ಬಂದ್ರೂ ಅಷ್ಟೆ, ಒಂದು ಸಿನೆಮಾ ಪೋಸ್ಟರ್‌ ಅಂಟಿಸೋಕೆ ಆಟೋ ಬಂದ್ರೆ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಊರೆಲ್ಲಾ ಸುತ್ತಾಡ್ತಾ ಇದ್ವಿ. ಈಗಿನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಆ ಉತ್ಸಾಹವೇ ಇಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಶಿಕ್ಷಕರಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ, ಪೋಷಕರಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ. ಮುಂಜಾನೆ ವಾಕಿಂಗ್‌ ಇಂದ ಹಿಡಿದು, ಅಂಗಡಿಗಳ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಕ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಕಿವಿಗೆ ಬೀಳುವ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ವಿಷಯಗಳು, ೧. ರಾಜಕೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ೨. ಸಿನೆಮಾ ನಟ/ನಟಿಯರ ಗಾಳಿಸುದ್ದಿ ೩. ಸೈಟು/ಕಾರು ಬಿಲ್ಡಂಗ್‌ ೪. ಹೆಚ್ಚೂ ಅಂದ್ರೆ ತೂಕ ಇಳಿಸುವುದು ೫. ರೀಲ್ಸ್/ಫೋಟೋಗಳು. ಇಷ್ಟನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೆ ವಿಷಯಗಳು ತಮ್ಮ ಕಿವಿಗೆ ಬಿದ್ದಿದ್ದರೆ ನೀವೇ ಭಾಗ್ಯವಂತರು.

ಈ ಲೇಖನ ದೀರ್ಘವಾಯಿತು ಎನಿಸುತ್ತಿದೆ, ಹಾಗಾಗಿ ಉಳಿದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಮುಂದಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನಾ ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ, ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ನಮಗೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿರಬೇಕು. ಈ ನಾವು ಅಥವಾ ನಾನು ಎಂದರೇನು? ನನ್ನ ಪ್ರಕಾರ, ನಾನು ಎಂದರೆ ನಾನು ಕೊಡುವ ಮಾತು. ನಾನು ಆಡುವ ಮಾತಿಗೂ ನಾನು ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ ನೇರ ಸಂಬಂಧವಿರಬೇಕು. ಸಂಬಂಧ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ನಾನು ಆಡುವುದನ್ನೇ ಮಾಡಬೇಕು ಅಥವಾ ಮಾಡುವುದನ್ನೇ ಆಡಬೇಕು. ಬದ್ಧತೆ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತಿನ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬರೋಣ. ಒಂದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ, ಮತ್ತೊಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಜೀವನ ಇನ್ನೊಂದು ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ. ನಾನು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸ/ಕಾರ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆ ಯಾರ ಮೇಲೂ ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ ಅದು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರವೇ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದಾದರೇ ಅದರ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚು ಚಿಂತಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ. ಅಂದರೆ, ನಾನು ಒಬ್ಬನೇ ಇದ್ದೀನಿ, ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ, ಭಾನುವಾರ ಬೇರೆ ಯಾವುದೂ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ, ಆ ದಿನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ತನಕ ಮಲಗಿದರೂ ಅಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲ. ಆದರೇ, ಎರಡನೆಯ ಶನಿವಾರ ಹತ್ತು ಗಂಟೆಯ ವೇಳೆಗೆ ಬೋರಣಕಣಿವೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿರಬೇಕು, ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರುಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾಗ? ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುತ್ತದೆ.

ನಾವು ಕೊಟ್ಟ ಮಾತನ್ನು ನಾವೇ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ. ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಗೌರವ ನೀಡಬೇಕು. ಆದರೇ, ನಾವು ಗಮನಿಸಿರುವುದರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಬಹಳಷ್ಟು ಬಾರಿ ಕಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರಿಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿರುವವರ ಸಮಯ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅರ್ಥವೇ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ, ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಜಡತ್ವ ಆವರಿಸಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಪರ್ಯಾಸ. ಸಿನೆಮಾ ಮತ್ತು ರಂಗಶಂಕರದಲ್ಲಿನ ನಾಟಕ ಪ್ರದರ್ಶನ ಬಿಟ್ಟು ಬೇರಾವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ಅಂದರೆ, ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿಲ್ಲ. “ಅಯ್ಯೋ ಅವರು ಹೇಳ್ತಾರೆ, ಎಂಟು ಗಂಟೆಗೆ ಅಂತಾ, ಶುರುವಾಗೋದು ಹತ್ತು ಗಂಟೆ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲ ಸುಮ್ಮನೆ ಇರ್ರೀ ಸಾರ್‌,” ಅಂತಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದು ವಿಷಯ ಮುಂಜಾನೆ ಬೇಗ ಏಳುವುದರ ಕುರಿತು, ತಾವುಗಳು ಕಂಡಂತೆ ನಾನು ಮುಂಜಾನೆ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಯ ಮೊದಲೇ ಎದ್ದಿರುತ್ತೇನೆ, ನಮ್ಮ ಜೊತೆಯವರು ಏಳು ಗಂಟೆಯ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಏಳುವಾಗ ನನ್ನ ದಿನದ ಅರ್ಧ ಕೆಲಸ ಮುಗಿದಿರುತ್ತದೆ. ಬೇಗ ಏಳುವುದರ ಅನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ, ಮುಂಜಾನೆ ಶಾಂತವಾಗಿರುತ್ತೆ, ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮುದ ಇರುತ್ತೆ ಅವೆಲ್ಲ ಒಂದು ಭಾಗವಷ್ಟೆ. 

ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸೋಣ:

ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ ೨೪ ಗಂಟೆಗಳು

ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗೆ ಎದ್ದು ೧೧ ಗಂಟೆಗೆ ಮಲಗಿದರೆ, ಅವನಿಗೆ ಸಿಗುವ ಸಮಯ ೧೯ ಗಂಟೆಗಳು

ಏಳು ಗಂಟೆಗೆ ಎದ್ದು ೧೧ ಗಂಟೆಗೆ ಮಲಗಿದರೆ, ಅವನಿಗೆ ಸಿಗುವ ಸಮಯ ೧೬ ಗಂಟೆಗಳು

ಅಂದರೇ,

ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳು ಅಧಿಕವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ

ತಿಂಗಳಿಗೆ ೩*೩೦=೯೦ಗಂಟೆಗಳು

೯೦/೨೪=೩.೭೫ ದಿನಗಳು

ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೪೫ ದಿನಗಳು

ಜೀವಿತಾವಧಿ ೬೦ ವರ್ಷಕ್ಕೆ = ೭೨೦ ದಿನಗಳು = ೬೦ ತಿಂಗಳುಗಳು = ೫ ವರ್ಷಗಳು ಅಧಿಕವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತವೆ.

ಬೇಗ ಏಳಿ, ಸಮಯವನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿ.

ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಆನಂದ ನೀಡಿ, ಮೆದುಳಿಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡಿ, ದೇಹವನ್ನು ದಂಡಿಸಿ.

ಮುಂದುವರೆಯುವುದು….

ನಿರಂತರ ಅಕಾಲಿಕ ಮಳೆ, ಹವಮಾನ ವೈಪರಿತ್ಯದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಘಂಟೆ: ಡಾ. ಹರೀಶ್ ಕುಮಾರ ಬಿ.ಕೆ

 

ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮೀರಿದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೀಳುತ್ತಿರುವ ಮಳೆಯ ಆತಂಕದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಬಿಸಿಲು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಆತಂಕದ ಜೊತೆಗೆ ಬಡವರ ಊಟಿ ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಜ್ಯದ ಹಲವಾರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಬರ ಎದುರಾಗುವ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯಿದೆ. 

ಪರಿಸರ ಸಂಬಂಧಿತ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿ ಕೊಂಡಿರುವ ನವದೆಹಲಿಯ ‘ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆನ್ ಎನರ್ಜಿ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್ ಆಂಡ್ ವಾಟರ್ (ಸಿ.ಇ.ಇ.ಡಬ್ಲ್ಯು)' ಎಂಬ ಸ್ವಯಂ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆ ತಯಾರಿಸಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಶೋಧನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಸನ ಕೊಡಗು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂಬರುವ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಲಿನ ಧಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. 

ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಿಸ್ಕ್ ಇರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅಸ್ಸಾಂ, ಎರಡನೆಯದರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಹಾಗೂ ಮೂರನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಹರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳಿವೆ. 

ಈ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಲು ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಿಸ್ಕ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಕಡಿಮೆ ರಿಸ್ಕ್ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ  ರಿಸ್ಕ್ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ರಿಸ್ಕ್ ಇರುವ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕಲಬುರಗಿ, ಚಾಮರಾಜನಗರ, ಕೋಲಾರ, ದಾವಣಗೆರೆ, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿವೆ. 

ಇದು ರಾಜ್ಯದ ಜನತೆಗೆ ಹವಮಾನ ವೈಪರಿತ್ಯದ ಕುರಿತು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಗಂಟೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬರಗಾಲ ಬೀರುವ ಮತ್ತು ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪಮಾನ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಬರದ ಭೀತಿ ಎದುರಾಗಲಿದೆ ಎಂಬ ಆತಂಕವನ್ನೂ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಬಡವರ ಊಟಿ ಎಂದು ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದ ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಈಗ ಸನ್‍ಸಿಟಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಆತಂಕ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಾಶ್ಮೀರ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೂ ಪರದಾಡುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಿಸುವುದು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿಯೇ ಇದೆ. ಬಿಸಿಲು ಹೆಚ್ಚಿ ಮಳೆ ಬರದೇ ಇದ್ದರೆ ಬರ ಎದುರಾಗಿ ರೈತರ ಬದುಕು ದುಸ್ತರವಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸದ್ಬಳಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ದುಡಿಮೆಯ ಅವಧಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಬಲವಾದ ಪೆಟ್ಟು ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಸಿಲು ತಾಪ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕಿದೆ. 

ಬಿಸಿಲು ತಾಪ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡಲು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಿಲ್ಲಾಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಬೇಕು. ಹಸಿರು ಹಾಸನ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಬೇಕು. ಅಂತರ್ಜಲ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅರಣ್ಯೀಕರಣ ಮಾಡಬೇಕು. ಏಕವಿಧದ ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡದೆ ಬಹುವಿಧದ ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡಬೇಕು. ನದಿ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿನ ಮರಗಿಡಗಳ ವೈವಿದ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ನದಿ ಆರೋಗ್ಯ ತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ. ಬಿ.ಕೆ.ಹರೀಶ್ ಕುಮಾರ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಹಾಗು ವರದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ https://www.ceew.in/ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ. 

ನನ್ನ ಚಾರಣದ ಹೊತ್ತಿಗೆಗೆ ಜೊತೆಯಾದ ಇನ್ನೊಂದು ಪುಟ: ಜಂಗ್ಲಿ ನಂಗ್ಲಿ ಆಯಾಮದ ಚಾರಣ -ಭಾಗ 01

ನಾನು ಬರೆಯುವುದು, ಬರೆದಿರುವುದು ನನ್ನ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಕುರಿತು, ಇದು ನನ್ನ ಅನುಭವವಷ್ಟೆ. ಇದನ್ನು ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಓದುಗನ ಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟು ಬರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆ ಬರೆಯ ಹೊರಟರೆ ಅವನ ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಹೋಗಿ ನನಗೆ ದ್ರೋಹ ಬಗೆದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ನೇರವಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಉದ್ದವಾದರೂ, ಓದಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಸ್ಥೆಯಿದ್ದವರು ಓದಬಹುದು, ಓದಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯೋಗ್ಯತೆಯಿದ್ದರೆ ಅನುಭವವೇ ಓದಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಒಂದು ವಿಷಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಈ ಲೇಖನದಲಲಿ ನಾವು ತಿಂದಿರುವ ಊಟೋಪಾಚಾರ/ ಆಹಾರಗಳ ವಿವರವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೇನೆ. ಶುದ್ಧ ಶಾಖಾಹಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಇರಿಸುಮುರಿಸಾಗಬಹುದು. ನಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಕಥನ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಲಿ ಎಂಬ ಉದ್ಧೇಶದಿಂದ ಅದನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹತ್ವ ನೀಡದೆ ಓದಿಕೊಳ್ಳಿ. ಪ್ರಮುಖ ಕಥೆಗಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಪೀಠಿಕೆಯೊಂದಿರಲಿ.

ಪ್ರೋ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ ನಂಗಲಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಚಿರಪರಿಚಿತ. ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಕುವೆಂಪು, ತೇಜಸ್ವಿ, ಅಲ್ಲಮ, ಪರಿಸರ, ಚಾರಣ, ವಿಮರ್ಶೆ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬರುವುದಾದರೇ ಕರುನಾಡಿನ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಸಕ್ತರು ಖುಷಿಪಡುವ ಜೀವಿ. ಸೀಕೋ ಸಂಸ್ಥೆ ಕೋವಿಡ್-19ರ ಲಾಕ್ ಡೌನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಗ್ರಹಿಕೆ ಸರಣಿ ವೆಬಿನಾರ್ ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಆಗ ನೇರ ಪರಿಚಯವಾಗಿದ್ದು ಪ್ರೊ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ ನಂಗಲಿ. ಪತ್ರಕರ್ತ ಸ್ನೇಹಿತ ರಾಘವೇಂದ್ರ ತೊಗರ್ಸಿಯವರು ನಂಗಲಿಯವರ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು. ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದೆ, ನಮ್ಮದು ಚಿಕ್ಕ ಸಂಸ್ಥೆ, ಸಣ್ಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಅಂತಹ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಒಪ್ಪುತ್ತಾರಾ? ಅದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸುರಾನ ಕಾಲೇಜಿನ ಡಾ. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣರವರನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿದೆ. ಅವರಿಬ್ಬರ ಅನಿಸಿಕೆ ಒಂದೇ ಆಗಿತ್ತು. ನಂಗಲಿಯವರು ತೇಜಸ್ವಿ, ಕುವೆಂಪು, ಚಾರಣ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತಂತೆ ಆಳವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅನುಭವದಿಂದ ಮಾತಾಡುವವರು ಹಾಗೂ ದೊಡ್ಡ ವೇದಿಕೆ, ಸಣ್ಣ ವೇದಿಕೆ ಎಂಬ ತಾರತಮ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಗಂಬೀರತೆ ಅವರಿಗೆ ಅರಿವಾದರೆ ಸಾಕು, ಅದನ್ನು ನೀವು ಮಾಡಿ ಎಂದರು. ಅದರಂತೆಯೇ ವೆಬಿನಾರ್ ಆಹ್ವಾನ, ಕರೆಗಳು, ಸಿದ್ಧತೆ ಇತ್ಯಾದಿ ನಡೆಯಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಬಹಳ ಇಷ್ಟವಾದದ್ದು ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ. ಸರಳ ನಿರೂಪಣೆ, ನೇರವಾಗಿ ನಿಷ್ಠುರವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಿ, ಗಮನಿಸಿ ತಿಳಿಸುವುದು. 

ಈ ಮೇಲಿನ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿವರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ತಿಳಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ನಾಲ್ಕೈದು ಸ್ಲೈಡ್‍ಗಳು ಬೇಕು ಎಂದರು. ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ? ಎಂತಹ ಸ್ಲೈಡ್ ಎಂದುಕೊಂಡೆ. ಅದು ಸಾಹಿತ್ಯದ ವೆಬಿನಾರ್ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ್ದು ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ನಡೆಯಿತು. ಒಂದೊಂದು ಸ್ಲೈಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನೂ, ಚಿತ್ರಗಳ ಗಾತ್ರಗಳ ಸಮೇತ ಸಮವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡು ತಿದ್ದಿಸಿದರು. ಸಮಯ ಪಾಲನೆ, ಶಿಸ್ತು ಒಂದು ಬಗೆಯಾದರೇ ಮತ್ತೊಂದು ಔಪಚಾರಿಕೆಯಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು. ನನ್ನ ಪರಿಚಯ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಮಾಡೋಕೆ ಹೋಗ್ಬೇಡಿ ಸುಮ್ಮನೆ ಟೈಮ್ ವೇಸ್ಟ್ ಅಂದ್ರು. ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆಯೂ ಕೂಡ ಔಪಚಾರಿಕತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಬೆಳೆದ ಮಾತುಕತೆ, ಅವರ ಪೋಸ್ಟ್‍ಗಳು, ಬರಹಗಳು, ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಾನು ಒಬ್ಬ ಚಾರಣಿಗನಾಗಿ ಅವರ ಚಾರಣದ ಕುರಿತು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಆಸೆಯಿತ್ತು. ನಾನು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ 20-30 ಕಿಮೀ ಒಂದೇ ದಿನ ನಡೆಯುವಾಗ, ಅವರು ನನಗೆ ಹೇಳಿದ ಮಾತು ಹೀಗಿದೆ, ಹರೀಶ್ ನೀವು ಅಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಯಾಕೆ ನಡೀತೀರಿ? ಅಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ನಡೀಬೇಡಿ. ಮೂರು ವೇಗಯಿದೆ, ಮೊಲದ ವೇಗ, ಆಮೆಯ ವೇಗ ಮತ್ತು ಬಸವಿನ ಹುಳು (ಶಂಖದ ಹುಳು/ ಸ್ನೈಲ್) ವೇಗ. ನನ್ನದು ಸ್ನೈಲ್ ವೇಗ ನಿಧಾನಗತಿ. ನಿಧಾನ ನಡೆಯುವಾಗ ನಿಮಗೆ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪರಿಸರ ಪರಿಚಯವಾಗುತ್ತೆ. ಇಲ್ಲಂದ್ರೆ ಏನ್ ನೋಡ್ತೀರಿ, ಏನ್ ಅಬ್ಸರ್ವ್ ಮಾಡೋಕೆ ಆಗುತ್ತೆ ಅಂದ್ರು. ನನಗೂ ಅದು ಸರಿಯೆನಿಸಿ, ವೇಗ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ. 

ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಅವರ ಚಾರಣದ ಕುರಿತು ಬಹಳ ಕೇಳಿದ್ದೆ. ಒಂದುವರೆ ವರ್ಷದಿಂದ ಅವರನ್ನು ಪೀಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಸರ್, ನೀವು ಕಾಡಿಗೆ ಚಾರಣ ಹೋಗ್ತಿರಲ್ಲ, ನಾನು ಬರ್ತೀನಿ. ಹರೀಶ್ ನಮ್ಮದು ಅರೇಂಜ್ ಟ್ರೆಕ್ ತರಹ ಇರಲ್ಲ. ನಮ್ದು ಬೇರೆ ರೀತಿ ಅದು ತುಂಬಾ ಜನಕ್ಕೆ ಹಿಡಿಸಲ್ಲ. ನಮ್ದೇ ಟೀಮ್ ಇದೆ, ನಾವು ಹೊಸಬರನ್ನ ಕರ್ಕೊಂಡ್ ಹೋಗಲ್ಲ ಅನ್ನೋರು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ನನ್ನ ಕರ್ಕೊಂಡ್ ಹೋಗೋಕೆ ಅವರಿಗೆ ಮನಸ್ಸಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಬಿಡ್ಬೇಕಲ್ಲ. ಅವರು ಪ್ರತಿ ಚಾರಣದ ಪೋಸ್ಟ್ ಹಾಕಿದಾಗಲೂ ನಂದು ಅದೇ ಮನವಿ, ಸಾರ್ ಒಂದ್ ಸಲ ಕಕೊರ್ಂಂಡ್ ಹೋಗಿ ಸಾರ್, ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಅಂತಾ ಆದ್ರೂ ಸಾರ್. ಇಲ್ಲಂದರೆ ಅಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿ ಕೊಡಿ ಸಾರ್, ನಾವೇ ಹೋಗಿ ಬರ್ತೀವಿ ಅಂದ್ರು. ಹಾಗೆಲ್ಲ ಹೊರಗಡೆಯವರು ಹೋಗೋಕೆ ಆಗಲ್ಲ. ನಾವು ಅಲ್ಲಿರೋ ಆದಿವಾಸಿಗಳನ್ನ ಕರ್ಕೊಂಡ್ ಹೋಗೊದು, ಹೊಸಬರನ್ನ ಅವರು ಹೇಗೆ ಕರ್ಕೊಂಡ್ ಹೋಗ್ತಾರೆ? ಅದೆಲ್ಲಾ ಆಗಲ್ಲ ಅಂದ್ರು. ನಾನು ಗೂಗಲ್ ನೋಡಿದೆ, ಕೆಲವರನ್ನ ಕೇಳಿದೆ. ಒಂದು ದಿನದ್ದು ಕೈಗಲ್ ಫಾಲ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಸಿಕ್ತು, ಕೌಂಡಿನ್ಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಧಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಸಿಕ್ತು. ಆದ್ರೂ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕಾಡು, ಹೋಗೋದು ಕಷ್ಟ ಅಂತ ಸುಮ್ಮನಾಗಿದ್ದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಕೇಳುವಾಗ ಒಪ್ಕೊಂಡ್ರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಎರಡನೆಯ ವಾರದಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುವಾಗ ಹರೀಶ್ ಈ ಸಲ ಹುಣ್ಣಿಮೆಗೆ ಹೋಗ್ತಾ ಇದ್ದೀನಿ ನಡುಮಂತ್ರಮ್ ಗೆ ನೀವು ಬರೋದಾದ್ರೆ ಬರಬಹುದು, ನಿಮಗೆ ಬಿಡುವು ಇರುತ್ತಾ? ಐದು ದಿನ ಆಗುತ್ತೆ ಅಂದ್ರು. ನಾನು ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡ್ಲೇಯಿಲ್ಲ. ಖಂಡಿತಾ ಸರ್ ಎಂದೆ. 

ಅಸಲಿ ಕಥೆ ಶುರುವಾಗೋದು ಇಲ್ಲಿಂದ. ನಾನು ಬರುತ್ತೇನೆ ಎಂದ ದಿನದಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿ, ತಯಾರಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಹರೀಶ್, ಈ ದಿನ ದಿನಸಿ ತಗೊಂಡ್ ಬಂದೆ, ನನ್ನ ತಮ್ಮ ಅಮರ್ ಅಲ್ಲೆ ಇದ್ದಾನೆ, ಅವನು ನಮ್ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರ್ತಾನೆ, ನಮ್ ಗೈಡ್ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಕಾಡಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ, ಅವನನ್ನು ಕಾಂಟಾಕ್ಟ್ ಮಾಡಿದ್ದೀನಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಅದರ ನಡುವೆ, ಹರೀಶ್ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತ ಬಾಲರಾಜ್ ಅಂತಾ ಮಾಗಡಿ ರೋಡ್ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ, ಅವನು ನಮ್ ಜೊತೆಗೆ ಬರ್ತಾ ಇರ್ತಾನೆ, ಅವನು ನಿಮ್ ಜೊತೆಗೆ ಕರ್ಕೊಂಡ್ ಬರೋಕೆ ಆಗುತ್ತಾ ಅಂದ್ರು. ಖಂಡಿತಾ ಸರ್, ಅವರ ನಂಬರ್ ಕೊಡಿ ಎಂದೆ. ನೀವು ಕಾಲ್ ಮಾಡೋದು ಬೇಡ, ಅವನಿಗೆ ನಂಬರ್ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೀನಿ, ಅವನೇ ಕಾಲ್ ಮಾಡ್ತಾನೆ, ನಿಮಗೆ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಆಗುತ್ತೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲಿ, ನೀವು ಹೋಗಿ ಪಿಕ್ ಮಾಡೋದೇನು ಬೇಡ ಅಂದ್ರು. ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಆಯ್ತು. ನಾನು ಚಿಕ್ಕವನು, ಅವರು ದೊಡ್ಡವರು, ನಾನೇ ಹೋಗಿ ಪಿಕ್ ಮಾಡೋಕೆ ರೆಡಿ. ಸರ್, ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ ಅಂತ. ಪೂರ್ತಿ ಚರ್ಚೆ, ಸಂಭಾಷಣೆಯ ನಂತರ ಅರ್ಥವಾಗಿದ್ದು, ಅವರಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇದ್ರೆ ಅವರೇ ಕಾಲ್ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು, ಕೇಳ್ಕೊಂಡ್ ಬರ್ಬೇಕು. ಒತ್ತಡ, ಬಲವಂತ, ಹೇರಿಕೆ ಇರಬಾರದು. ಎಂಥಹ ಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಚಾರ ಅಲ್ವಾ? ನಾವು ಏಕೆ ಬಲವಂತ ಮಾಡ್ಬೇಕು? ಸುಲಭವಾಗಿ ಅವರು ಇರೋ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಯಾವುದೇ ಶ್ರಮವಿಲ್ಲದೆ ಹೋದ್ರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮೌಲ್ಯ ಇರಲ್ಲ. 

ಮಾತಿನ ಪ್ರಕಾರ, ನಾನು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಮುಂಜಾನೆ 7 ಗಂಟೆಗೆ ಹೊರಟು, ಹೊಸಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ನಂಗಲಿಯವರನ್ನು ಪಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಮಾಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರದ್ದು ನಟರಾಜ ಬೂದಾಳರ ಪುಸ್ತಕ ಕುರಿತು ಸಂವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಾಕೊಂಡು ಹೊರಡೋದು. ಕೊನೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾವಣೆಯಾಯ್ತು. ಸಂವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಮೂದೂಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಮಾತಿನಂತೆ ನೇರವಾಗಿ ಹೋಗೋದು ಅಂತಾ ಆಯ್ತು. ನನಗೆ ಶನಿವಾರ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಲಸವಿತ್ತು ಮತ್ತು ಭಾನುವಾರ ಕೆಲವೊಂದು ರಿಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡೋದು ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಮುಂಜಾನೆ 5 ಗಂಟೆಗೆ ಮೆಸೆಜ್ ಮಾಡಿದೆ. ಸರ್, 9.30-10 ಗಂಟೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಹೊಸಕೋಟೆ ತಲುಪುತ್ತೇನೆ ಅಂತ. ನಾನು ತಲುಪುವಾಗ 10.30 ಆಯ್ತು. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಹೋಗ್ತಾ ಇದ್ದೀನಿ, ಹೇಳಿದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಹೋಗ್ತಾ ಇಲ್ವಲ್ಲ ಅನ್ನೋ ಆತಂಕ ಬೇರೆ ಇತ್ತು. ಈ ನಡುವೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ, ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ, ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲ ಆರಾಮಾಗಿ ಬನ್ನಿ, ನಾನು ಹೊಸಕೋಟೆ ಟೋಲ್ ದಾಟಿದ ತಕ್ಚಣ ಸರ್ವೀಸ್ ರೋಡ್ ಇರುತ್ತೆ, ಪೋಲಿಸ್ ಸ್ಟೇಷನ್ ಇದೆ, ಅದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೇ ಬಸ್ ಸ್ಟಾಪ್ ಇದೆ ಅಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ತಾ ಇರ್ತೀನಿ, ಸರಿ ಸರ್, ನಾನು ಕೆ. ಆರ್. ಪುರಂ ದಾಟಿದ ಮೇಲೆ ಕಾಲ್ ಮಾಡ್ತೀನಿ. ಸುಮಾರು 9.45ಕ್ಕೆ ಕಾಲ್ ಬಂತು. ಹರೀಶ್ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ, ನಾನು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿಸಿದ ಜಾಗದಲ್ಲಿದ್ದೀನಿ. ಸರ್, ಇಷ್ಟು ಬೇಗ ಬಂದ್ಬಿಟ್ರಾ? ನಾನು ಇನ್ನೂ ಬೈಯಪ್ಪನಹಳ್ಳಿ ಹತ್ರ ಇದ್ದೀನಿ. ಪರ್ವಾಗಿಲ್ಲ ನೀವು ಆರಾಮಾಗಿ ಬನ್ನಿ, ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದು ಗೊತ್ತಾಯ್ತಲ್ಲ? ಟೋಲ್ ಆದ ತಕ್ಷಣ ಸವೀರ್ಸ್ ರೋಡ್ ತಗೊಳ್ಳಿ. ಓಕೆ ಸರ್. ಅಯ್ಯೋ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಗಂಟೆ ಕಾಲ ಕಾಯಿಸಬೇಕಲ್ಲ ಅನ್ನೋ ಗಿಲ್ಟ್ ನನಗೆ. ಟೋಲ್ ದಾಟಿ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪಿದೆ. ಕಾರ್ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ನೋಡಿದೆ. ಡಿಕ್ಕಿ ತೆಗೀರಿ. ಒಂದು, ಎರಡು, ಮೂರು ಬ್ಯಾಗ್‍ಗಳು ಡಿಕ್ಕಿ ತುಂಬಿಸಿದ್ರು. ಸಾರಿ ಸರ್, ತುಂಬಾ ಲೇಟ್ ಆಯ್ತು, ಕೆ.ಆರ್.ಪುರಂ ಬಿಟ್ಟ ಮೇಲೆ ಬರ್ಬೇಕಿತ್ತು ನೀವು, ಮುಂಚೆನೇ ಬಂದ್ರಿ ಅಂದೆ. ಪರ್ವಾಗಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ನಡಿರಿ. 

ಸುಮಾರು 2500 ರೂಪಾಯಿಯಷ್ಟು ದಿನಸಿ ಸಾಮಾಗ್ರಿ ಕೊಂಡಾಗಿತ್ತು. ಸ್ವತಃ ಅವರೇ ಹೋಗಿ ಅವೆಲ್ಲವನ್ನು ತಂದಿದ್ದರು. ನಾನು ಒಂದು ಮುದ್ದೆ ಊಟ ಮಾಡ್ಕೊಂಡ್ ಬಂದೆ ನೀವ್ ಏನ್ ತಿಂದ್ರಿ? ಸರ್, ನಾನು ನಿನ್ನೆ ಊರಿಂದ ಬಂದೆ ರಾತಿ ಅನ್ನ ಇತ್ತು, ಹಬ್ಬದ್ದು ಮಟನ್, ಚಿಕನ್ ಇತ್ತು ಅದನ್ನ ಬಿಸಿ ಮಾಡ್ಕೊಂಡ್ ತಿಂದು ಬರೋಕೆ ತಡ ಆಯ್ತು ಅಂದೆ. ಇರಲಿ ಬಿಡಿ, ಅವೆಲ್ಲಾ ಮಾಮೂಲಿ, ಈಗ ನಡಿರಿ. ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವು ವಿಚಾರಗಳು, ಮಾತುಕತೆಗಳು, ಅನುಭವ ಇತ್ಯಾದಿ ಆಗಿ, ಬೇತುಮಂಗಲ ತಲುಪಿ, ಅಲ್ಲೊಂದು ತರಕಾರಿ ಅಂಗಡಿ. ಸರ್, ಇಲ್ಲೇ ಏಕೆ, ಸರ್, ಹೊಸಕೋಟೆಲೇ ತಗೊಳ್ಳೋದಲ್ವ? ನಾನು ಒಂದು ಕಡೆಗೆ ಅಂತ ಮಾಮೂಲಿಯಾಗಿರುತ್ತೆ, ಬದಲಾಯಿಸೋಕೆ ಹೋಗಲ್ಲ. ಸರಿ ಸರ್, ಇಷ್ಟೊಂದು ತರಕಾರಿ ನಾ? ಮೂರು ದಿನಕ್ಕೆ? ಬೇಕಾಗುತ್ತೆ, ನೋಡಿವ್ರಿ ಬನ್ನಿ. ಎಲ್ಲವನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಂಗಡಿಯವನು ತನ್ನ ಅಂಗಡಿಲಿ ಸೀಮೆ ಬದನೆಕಾಯಿ ಚೆನ್ನಾಗಿಲ್ಲ ಅಂತಾ ಬೇರೆ ಅಂಗಡಿಯಿಂದ ತಂದುಕೊಟ್ಟ, 715 ರೂಪಾಯಿ ಆದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ 15ರೂಪಾಯಿ ಬಿಟ್ಟ, ಉಚಿತವಾಗಿ ಕರಿಬೇವು, ಒಂದೆರಡು ನಿಂಬೆ ಹಣ್ಣು ನಮ್ಮ ಬ್ಯಾಗು ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಾರಿನ ಡಿಕ್ಕಿಗೆ ಹೋದವು. ಇದು ನಂಗಲಿರವರು ಸಂಪಾದಿಸಿರುವ ಆತ್ಮೀಯತೆ. ಅವರ ತಮ್ಮನಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ, ಅಮ್ರ, ತರಕಾರಿ ತಗೊಂಡ್ವಿ, ಬೇತುಮಂಗಲ ಬಿಟ್ವಿ, ಹರೀಶ್ ನನ್ ಜೊತೆಗೆ ಇದ್ದಾರೆ ಏನ್ ತರ್ಬೇಕು? ಆಕಡೆಯಿಂದ, ಇವತ್ತು ಕೆರೆಕೋಡಿ ಬಿತ್ತು ಅಂತಾ ಮೇಕೆ ಹೊಡೆದ್ರು, ನಂದು ಒಂದು ಭಾಗ/ಪಾಲು ಸಿಕ್ಕಿದೆ, ಮೀನು ಇದೆ ಅಂತಾ ತಗೊಂಡಿದ್ದೀನಿ, ನೀನು ಪೋರ್ಕ್ ತಗೊಂಡ್ ಬಾ. ಎಷ್ಟು ಬೇಕು? ಒಂದ? ಎರಡ? ಒಂದೆರಡು ಇರಲಿ. 

ವಿ.ಕೋಟೆ ತಲುಪಿದೆವು. ಎಪಿಎಂಸಿ ಯಾರ್ಡ್ ಎದುರು ಒಂದು ಎನ್.ಟಿ.ಆರ್. ಪ್ರತಿಮೆ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಎದುರುಗಡೆ ಗಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪೋರ್ಕ್ ಹೋಟೆಲ್, ನನಗೆ ಅದು ಹೋಟೆಲ್ ನಿಮಗದು ಗುಡಿಸಲು. ಅಲ್ಲೊಂದು ಅಜ್ಜಿ, ಅವರೇ ಅಲ್ಲಿನ ಮಾಲಿಕಿ. ಸರ್, ಕಾರಿನಿಂದ ಇಲಿದಾಕ್ಷಣ ನಮಸ್ಕಾರಮು ಸರ್, ಬಾಹುನ್ನಾರಾ? ನೇನು ಬಾಹುನ್ನೇನು, ನುವ್ವು ಬಾಹುನ್ನೇನಮ್ಮ? ಹೀಗೆ ಇದು ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ ಸಂಭಾಷಣೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಕ್ ಬೋಟಿ ಫೇಮಸ್, ನಾನು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ತಿಂದಿಲ್ಲ, ಆ ದಿನವೂ ತಿನ್ನಲಿಲ್ಲ, ಸಾರಿ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಮಟನ್ ಕಟ್ ಮಾಡಿಸೋದ್ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಬುದ್ದಿವಂತ, ಆ ಬುದ್ದಿವಂತಿಕೆ ತೋರಿಸೋದಕ್ಕೆ ಅಂತಾ ಬೇಗ ಇಳಿದು ಹೋದೆ. ಅವರು ನಾನು ತೋರಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಮಟನ್ ಕಟ್ ಮಾಡಿ ಕೊಟ್ಟರು. ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ! ನಂಗಲಿಯವರಿಗೆ ಆ ಅಂಗಡಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದು ಅವರ ತಮ್ಮ ಅಮರ ನಾರಾಯಣ ನಂಗಲಿ. ಅವರಿಗೆ ಎಂದಾಕ್ಷಣ, ಅಜ್ಜಿ, ಚೆನ್ನಾಗಿರುವ ಮಟನ್ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಮಟನ್ ಅಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿರೋದು ಅಂದ್ರೇ ಏನು? ಇದಕ್ಕೆ ಮುಂದಿನ ಪ್ಯಾರಾದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಕೊಡ್ತಿನಿ. ಇಬ್ಬರೂ ತಲಾ ಒಂದೊಂದು ಪ್ಲೇಟ್ ಪೋರ್ಕ್ ಫ್ರೈ ತಿಂದೆವು. ಎಷ್ಟು ಸರಳವಾಗಿ, ರುಚಿಯಾಗಿತ್ತು ಅನ್ನೋದನ್ನ ನೀವೇ ಹೋಗಿ ತಿನ್ನಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಅತಿಯಾದ ಮಸಾಲವಿಲ್ಲ, ಎಣ್ಣೆಯಿಲ್ಲ. ಸಿಂಪಲ್, ಟೇಸ್ಟಿ ಆಂಡ್ ಯಮ್ಮಿ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಒಂದೂವರೆ ಕೆ.ಜಿ. ಪೋರ್ಕ್ ತಗೊಂಡ್ ಹೊರಟೋ. ಹರೀಶ್, ನಿಮ್ ಸ್ಟೈಲ್ ಅಲ್ಲೇ ಮಾಡಿ. ಸಾರ್, ನಂದು ಕೂರ್ಗ್ ಸ್ಟೈಲ್ ಪೆಪ್ಪರ್ ಡ್ರೈ, ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಮತ್ತು ಪೆಪ್ಪರ್ ಪೌಟರ್ ಬೇಕು. ಬನ್ನಿ ಮುಂದೆ ತಗೊಳ್ಳೊಣ.

ವಿ.ಕೋಟೆ. ಹಳೆ ಬಸ್ ಸ್ಟಾಂಡ್ ಹತ್ತಿರ ಬಂದ್ವಿ. ಸ್ವಲ್ಪ ಸೈಡ್ ಗೆ ಹಾಕಿ. ಯಾಕೆ ಸರ್, ಸ್ವಲ್ಪ ಸ್ವೀಟ್ ಮತ್ತೆ ಮಿಕ್ಷ್ಚರ್ ತಗೋತಿನಿ. ನಾವು ಚಾರಣಕ್ಕೆ ಹೋಗ್ತಾ ಇದ್ದೀವಾ? ನೆಂಟರ ಮನೆಗಾ? ಸರಿ ಸರ್ ಅಂದೆ. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಪೆಪ್ಪರ್ ಪೌಡರ್ ಕೇಳಿದೆ. ವೈಟ್ ಪೆಪ್ಪರ್? ಬ್ಲಾಕ್ ಪೆಪ್ಪರ್? ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಾನು ಈ ಪದ ಕೇಳಿದ್ದು, ವೈಟ್ ಪೆಪ್ಪರ್. ಕುತೂಹಲದಿಂದ ವೈಟ್ ಪೆಪ್ಪರ್ ಪ್ಯಾಕೇಟ್ ತೋರಿಸಿ ಎಂದೆ. ಅದು ಧನಿಯಾ ಪುಡಿ. ಅದೇ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ಯಾಕೆಟ್ ಪೆಪ್ಪರ್ ಪೌಡರ್ ತಗೊಂಡೆ. ನಂಗಲಿಯವರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯಾದರೂ ಬರಲಿಲ್ಲ. ರಸ್ತೆ ಕಿರುದಾಗಿತ್ತು, ಸಾಕಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಗಾಡಿಗಳು ಓಡಾಡೋ ಹೈವೇ. ಏನ್ ಸರ್ ಇಷ್ಟೊಂದು ಲೇಟ್? ಏನ್ ಗೊತ್ತಾ ಹರೀಶ್, ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಇದೇ ಅಂಗಡೀಲಿ ತಗೊಳ್ಳೋದು. ಅವನು, ಹಳೇ ಮಿಕ್ಷ್ಚರ್ ಬೇಡ, ಇರಿ ಸರ್, ಹೊಸದಾಗಿ ಹಾಕೊಡ್ತೀನಿ ಅಂತಾ ಈಗ ತಾನೇ ಮಾಡಿದ ಮಿಕ್ಷ್ಚರ್ ಕೊಟ್ಟ ಅಂದ್ರು. ಇರೋ ಹಳೇ ಸ್ಟಾಕ್ ಖಾಲಿ ಆಗಲೀ ಅಂತಾ ಕಾಯೋ ಜನರ ನಡುವೆ ಇವನು ಹೊಸದಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ಅಂದ್ರೇ ನಂಗಲಿಯವರ ಕಳೆದ ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಈ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದಿಸಿರುವ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಸರ್, ಈಗ ದಾರಿ? ಹೀಗೆ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಪ್ರತಿಮೆ ಹತ್ರ ರೈಟ್ ತಗೊಳ್ಳಿ. ಎಡಕ್ಕೆ ಹೋದ್ರ ಪಲಮ್ನೇರ್, ತಮಿಳ್ನಾಡು, ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕೆ.ಜಿ.ಎಫ್. ಈಗ ನಾವಿರೋದು ಆಂಧ್ರ. ಓಕೆ ಸರ್. 

ಇಲ್ಲಿಂದ ಹನ್ನೆರಡು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ನಡುಮಂತ್ರಮ್, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಐದು ರಸ್ತೆಗಳಿವೆ. ನಾನು ಅದಕ್ಕೆ ಐದು ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದೀನಿ. ಧರ್ಮರಾಯ, ಭೀಮಸೇನ, ಮಧ್ಯಮ, ನಕುಲ, ಸಹದೇವ, ಈ ಐದು ರಸ್ತೆಗಳು ನಡುಮಂತ್ರಮ್ ತಲುಪುತ್ತೆ. ಈಗ ಯಾವ ಮಾರ್ಗ ಅನುಸರಿಸೋದು ಸರ್. ಮಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಗ, ಮೂರನೆದು. ಸರಿ ಸರ್. ಎಡಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕೆಇಬಿ ಆಫೀಸ್ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹೋದೆವು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕೆಇಬಿ, ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಏನ್ ಹೇಳ್ತಾರೋ ಏನೋ, ನಮಗ್ಯಾಕೆ ಬಿಡಿ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಸುಮಾರು ಐದಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರಕ್ಕೆ ಒಂದು ಊರು, ಅದೇ ನಡುಮಂತ್ರಮ್. ಕಾಡಿಗೂ ನಾಡಿಗೂ ನಡುವೆಯಿರುವ ಹಳ್ಳಿ. ಊರಿನ ನಡುವೆ, ಮನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮನೆಯೊಂದರ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ನಿಂತೆವು. ಕಾಂಪೌಂಡ್ ದಾಟಿ ಒಳಕ್ಕೆ ಹೋದಾಕ್ಷಣ, ದಪ್ಪ ಮೀಸೆಯ, ರಾಜ ಗಾಂಭೀರ್ಯದ ಗಡಸು ಧನಿಯ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಗಮನ. ನಮಸ್ಕಾರ ಬನ್ನಿ, ನಾನು ನಮ್ಮಣ್ಣನ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅಂದ್ರೆ ನಮ್ಮ ವಯಸ್ಸ್ನೋರು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ!? ಒಳಗೊಳಗೆ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಶ್ನೆ ನನಗೆ. ಇದು ಸ್ವಾಗತನಾ? ತಿರಸ್ಕಾರನಾ? ಒಪ್ಪಿಗೆನಾ? ಹೀಗೆ ಕುಶೋಲೋಪಾಚಾರ ನಡೆಯಿತು. ನಾವು ನೇರ ಬ್ಯಾಟಿಂಗ್ ಇಳಿಯೋ ಜನ, ಅದರೊಂದಿಗೆ ನಂಗಲಿ ಸರ್ ನಮ್ ಕೋಚ್. ಹರೀಶ್ ನಿಮ್ ಸ್ಟೈಲ್ ಅಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಕ್ ಮಾಡಿ, ಏನ್ ಬೇಕೋ ತಗೊಳ್ಳಿ. ಅಮ್ರ ಅವರು ಅವರ ಪಾಡಿಗೆ ಮಾಡ್ಲಿ, ಆಜ್ಞೆಯಾಯ್ತು. 

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾರ ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಶುಂಠಿ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪೆಪ್ಪರ್, ಧನಿಯಾ ಪುಡಿ, ಹೀಗೆ ಅಡುಗೆ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತುಕತೆಯ ನಡುವೆ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸತ್ಯಾತೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದಿಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಗಂಟೆಯಿಂದ ರಾತ್ರಿ ಹನ್ನೊಂದು ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ನಡೆದ ಮಾತುಕತೆಗಳು, ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು, ಚರ್ಚೆಗಳ ಉಪಸಂಹಾರವನ್ನ ಕೊಡ್ತೀನಿ. ಹರೀಶ್, ನೀವು ಹಂದಿ ಮಾಂಸ ಹೇಗೆ ಮಾಡ್ತೀರಿ? ಸರ್, ನಾನು ಧನಿಯಾ, ಹಸಿ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ, ಕರಿಮೆಣಸು, ಶುಂಠಿ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಈರುಳ್ಳಿ, ಉಪ್ಪು, ಸಿಕ್ಕಿದ್ರೆ ಕಾಚಂಪುಳಿ, ಇದಕ್ಕೆ ಮೀರಿ ಇನ್ನೇನು ಬೇಡ ಎಂದೆ. ಅದರಂತೆಯೆ, ಎಲ್ಲವೂ ಸಿದ್ಧವಾಯ್ತು. ಖಾರ ಹೆಚ್ಚಿರಬೇಕ? ನಮ್ಮಣ್ಣ ಹಸಿರು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಇಷ್ಟಪಡಲ್ಲ. ಓಕೆ. ಸರ್. ಅಂತೂ ಇಂತೂ ಪೋಕ್ ರೆಡಿಯಾಯ್ತು. ಅವರು, ಪೋಕ್ ಮಾಡುವ ಮುಂಚೆ ಮ್ಯಾರಿನೇಟ್ (ಉಪ್ಪಿಗೆ ನೆನೆಹಾಕುವುದು) ಮಾಡುವುದು ವಾಡಿ. ಮ್ಯಾರಿನೇಟ್ ಎಂದರೆ, ಉಪ್ಪು, ಖಾರಪುಡಿ, ಮಸಲಾಪುಡಿ, ಮೊಸರು, ಇತ್ಯಾದಿ ಹಾಕಿ ಮಾಂಸಕ್ಕೆ ರುಚಿ ಹಿಡಿಯುವಂತೆ ನೆನೆಸಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಇಡುವುದು. 

ಅಂತೂ ಆಯುಧ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟೆ. ನಮಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನೆ ಕೊಡದಂತೆ, ಅಮರ್ ಸಾಹೇಬ್ರು ಮತ್ತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯ ನಾಗರಾಜ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ (ಈರುಳ್ಳಿ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಶುಂಠಿ, ಧನಿಯಾ ಪುಡಿ ಹುರಿಯುವುದು, ಆಡಿಸುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ) ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸಿದರು. ಆ ಮನೆಯ ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಕುರಿತು ಹೇಳಬೇಕು. ಅಮರ್ ಅವರು, ಒಬ್ಬರೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಾರ ಇರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೇ, ಯಾವ ಸಂಸಾರದ ಮನೆಗೂ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲದಂತೆ ಅಡುಗೆ ಮನೆಯನ್ನಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಕ್ಷಣದ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಆಗಲೇ ತೊಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಶಃ, ಈ ಕಾಲದ ಸೊಸೆಯಂದಿರಿಗೆ ಒಂದು ತರಬೇತಿ ಶಾಲೆಯನ್ನಾರಂಭಿಸುವ ಅರ್ಹತೆ ಅವರಿಗಿದೆ.  ಮಾಂಸವನ್ನು ನಾಗರಾಜನೇ ತೊಳೆದ. ನನ್ನದೇನು? ಅಳತೆಗೋಲು ಮಾತ್ರ. ಇದೊಂದು ರೀತಿ ಪಿ.ಎಚ್.ಡಿ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಗೈಡ್ ಗಳಿಗೆ ಪ್ರಬಂಧ, ಪಿಪಿಟಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಂತೆ. ಅಂತೂ ಕೂರ್ಗಿ ಸ್ಟೈಲ್ ಪೋರ್ಕ್ ರೆಡಿಯಾಯ್ತು. ಸ್ವಲ್ಪ ಖಾರ ಕಮ್ಮಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೂ ಎಲ್ಲರೂ ಪ್ರಶಂಸೆ ನೀಡಿದರು. ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ನಂಗಲಿ ಸರ್ ಮಾತ್ರ, ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತ ಹರೀಸ್ ಚೇಸಿಂದು (ಹರೀಶ್ ಮಾಡಿದ್ದು) ಎಂದು ಹೊಗಳಿ ಮುಜುಗರಕ್ಕೀಡು ಮಾಡಿದರು. ಅದರ ನಡುವೆ ನಮ್ಮ ಗೈಡ್ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಎಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ, ಎಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆಂಬುದರ ಚರ್ಚೆಗಳು. ಅದರ ಕುರಿತು ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವುದು ಲೇಸು. ಇಲ್ಲಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋದ ದಿನಸಿ, ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿದೆವು. 

ನಂಗಲಿ ಯವರ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಮನೆಯಿದೆ, ಮನೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸುಂದರ ಪ್ರಪಂಚವಿದೆ. ಒಂದು ಖಾಲಿ ಸೈಟ್ ಇದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಫೋಟೋ ಹಾಕುವೆ, ನೋಡಿದರೆ ನಿಮಗೆ ತಕ್ಕ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಾಗಬಹುದು. ಇರಲಿ, ವಿವರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವೆ. ಕೆರೆಯೊಂದಿದೆ ವಿಶಾಲವಾಗಿ, ಅದರ ತಟದಲ್ಲಿ ಇವರದೊಂದು ಖಾಲಿ ಸೈಟ್, ಅದರ ಎದುರಿಗೆ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಸೈಟಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಮನೆ. ಅದಕ್ಕೊಂದು ಕಾಪೌಂಡ್, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಗೇಟ್ ತೆಗೆದು ಒಳಗೆ ಬನ್ನಿ. ತರ ತರವಾದ ಗಿಡಗಳು, ಕೂರುವುದಕ್ಕೆ ಕಲ್ಲಿನ ಬೆಂಚುಗಳು, ಮನೆಯೊಳಗೆ ಇಣುಕಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ, ಏನನ್ನು ನೋಡಬೇಕು? ಪುಸ್ತಕವನ್ನೋ? ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪತ್ರಗಳು, ಹಾರಗಳು, ಫೋಟೋಗಳು, ಒಂದು ಮಂಚ, ಒಂದು ಬೀರು. ಅದರೊಳಗೆ ಚಾರಣಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವ ವಸ್ತುಗಳು. ಒಂದು ಸಂಸಾರ ನಡೆಸಬಹುದಾದ ದಿನಸಿ ವಸ್ತುಗಳು. ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಖಾಲಿ ಬ್ಯಾಗುಗಳು, ಚೀಲಗಳು, ಟಾರ್ಪಲ್, ಖಾಲಿ ಬಾಟಲಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅಮರ್ ನಂಗಲಿಯವರ ಮನೆಗೆ ಬಂದೆವು. 

ಇದೊಂದು ಕಲಿತು ನಲಿಯಲೇ ಬೇಕಾದ ಅನುಭವ. ನಾವುಗಳು ತಂದ ದಿನಸಿ ಸಾಮಾಗ್ರಿಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಗುಗಳಿಗೆ ಜೋಡಿಸುವುದು. ಅದೆಷ್ಟು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತೆಂದರೆ ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಅಸಾಧ್ಯ, ನಾನು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲೊಂದು ವಿಡಿಯೋ ಮಾಡಲೇಬೇಕಿತ್ತು. ತಪ್ಪಾಯಿತು ಕ್ಷಮೆಯಿರಲಿ. ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಒಂದೇ ಒಂದೂ ಇಂಚೂ ಜಾಗವನ್ನು ಬಿಡದಂತೆ ಬ್ಯಾಗುಗಳನ್ನು ತುಂಬಲಾಯಿತು. ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ತೂಕ ಮಾಡಿಸಿ, ಒಂದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕೆ.ಜಿ.ಯುಂತೆ ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಬ್ಯಾಗ್ ಅಕ್ಕಿ, ಮತ್ತೊಂದರಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ, ಮತ್ತೊಂದರಲ್ಲಿ ದಿನಸಿ (ಮಸಾಲೆ ಐಟೆಮ್), ಇನ್ನೊಂದು ಪಾತ್ರೆಯದ್ದು ಅದು ಗೈಡ್ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಮನೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಅಮರ್ ಅವರ ಆತ್ಮೀಯರಾದ ನೀಲಕಂಠ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದರು. ಆ ನಡುವೆ ಒಬ್ಬ ಸ್ಥಳೀಯ ರೈತ ರೆಡ್ಡಿಯ ಮಾತುಗಳು ಅದ್ಭುತವಾದವು. ಮುಂದಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಮರ್ ರವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಎರಡರಿಂದರ ರಾತ್ರಿ ಹನ್ನೆರಡರ ತನಕ ನಡೆದ ಪ್ರಮುಖ ಚರ್ಚೆಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತೇನೆ, ಕೆಲವೊಂದು ಪುನಾರಾವರ್ತನೆಯಾಗಲೂಬಹುದು. 

ಮೊದಲಿಗೆ ಪೋರ್ಕ್ ತಿಂದು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡೆವು. ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕಳೆದು ನಾನಂತೂ ಮೇಕೆ ಮಾಂಸವನ್ನು ಆನಂದಿಸಿ ತಿಂದೆ. ಅನ್ನವನ್ನೂ ಉಂಡು ಮಲಗಲೆತ್ನಿಸಿದೆ. ಈ ನಡುವೆ ಎನ್.ಟಿ.ಆರ್. ಅವರ ಕುರಿತು ಹತ್ತಾರು ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳು ನನ್ನ ಮೆದುಳಿಗೆ ತಲುಪಿದೆವು. ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳಬಹುದು, ನೀವು ಕೇಳಲೂಬಹುದು, ಆದರೇ ನಾನು ಈಗ ವಿವರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮುಂದಿನ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಿಡೋನ. 

ಸುಮಾರು ಹನ್ನೆರಡರ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಮಲಗಿದೆವು. ಮುಂದಿನದ್ದು ಮುಂದಿನ ಸಂಚಿಕೆಗೆ ಇರಲಿ ಬಿಡಿ. ಆತುರವೇಕೆ? 

ಮುಂದುವರೆಯುವುದು......

ಕೊಡಗಿನ ಕುಶಾಲನಗರದಲ್ಲಿ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು!!!

 ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಶಾಲನಗರ ಪಟ್ಟಣದ ಆದಿಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ ಬಡಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿರುವ ಈ ಬಡಾವಣೆಯ ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು  ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರತಿಭೆ ಬಳಗ ರಚಿಸಿಕೊಂಡು ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಸ್ವತಃ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಖುಷಿ ಪಟ್ಟರು. 

ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೋವಿಡ್ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಶಾಲೆ ಆರಂಭವಾಗದಿದ್ದರೂ ಮಕ್ಕಳು ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಹಾಗೂ ಪೋಷಕರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸ್ವ ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅರಿಶಿಣ ಮಿಶ್ರಿತ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು  ಮನೆಯಲ್ಲೇ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜನರ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಮಕ್ಕಳ ಪರಿಸರ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಪೋಷಕರು ಕೂಡ ಸಾಥ್ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.‌

ಆದಿಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ ಬಡಾವಣೆಯ ಉದ್ಯಮಿಯಾದ ಟಿ.ಕೆ.ಮಧು ಅವರು ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಪೋಷಣೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿ ತಾವು ತಯಾರಿಸಿದ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಬಳಗದ ವತಿಯಿಂದ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಮಕ್ಕಳ ಈ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿದ ಮಧು,  ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಪೂರಕ ಸಾಮಾಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳ ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿರುವುದು ಅನುಕರಣೆಯವಾದುದು.

ಮಕ್ಕಳು ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದು, ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸ್ಪಂದನೆ ಲಭಿಸಿದ್ದು ಮಕ್ಕಳು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಪರಿಸರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಂತಹ ಪರಿಸರ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶ  ಅಭಿಯಾನದ ಸಂಚಾಲಕರೂ ಆದ ಕೂಡಮಂಗಳೂರು ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕ ಟಿ.ಜಿ.ಪ್ರೇಮಕುಮಾರ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

  ಇಂತಹ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಉತ್ತಮ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಕರಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯ. ಈ ರೀತಿ ಈ ಬಾರಿ ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಪೋಷಕರೊಂದಿಗೆ ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಕೈಜೋಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ 10 ಲಕ್ಚ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಗೆ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸೆಲ್ಫಿಯೊಂದಿಗೆ  ಫೋಟೋ ಅಪ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿರುವುದು ಸಂತಸ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರೇಮಕುಮಾರ್ ತಿಳಿಸಿದರು.

ಈ ಬಡಾವಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಣ್ಣ ರಹಿತ ಹಾಗೂ ಪಿ.ಓ.ಪಿ.ಮುಕ್ತ  ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗಣೇಶ ವಿಸರ್ಜನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಜಲಮಾಲಿನ್ಯ ತಡೆಗೆ ಈ ಅಭಿಯಾನ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯ ಪರಿಸರ ಅಧಿಕಾರಿ ಜಿ.ಆರ್.ಗಣೇಶನ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು.

  ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರತಿಭಾ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮಧು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಡಾವಣೆಯ ಟಿ.ಕೆ.ಪ್ರಸಾದ್, ಪ್ರದೀಪ್, ಟಿ.ಎಂ.ಅನಿತ,ಅಂಬಿಕಾ ಅವರು ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ .

 ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರತಿಭೆ ಬಳಗದ 8 ನೇ ತರಗತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ತಂಡದ ನಾಯಕಿ ಬಿ.ವಿ.ಪ್ರತಿಕ್ಷಾ, ನಾವು ಸ್ವತಃ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ್ದು ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರೆ,  ನಾವು ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಾವು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.ಎಲ್ಲರೂ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಪೂರಕ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸಿದರೆ ನಾವು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು 7 ನೇ ತರಗತಿಯ ತಂಡದ ಉಪ ನಾಯಕಿ ಕೆ.ಯು.ಶ್ರಾವಣಿ 

ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ.

ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಬಡಾವಣೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಾಗೂ ಪ್ರೌಢಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ತೊಡಗಿದ್ದು, ಜಿಲ್ಲೆ & ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾದರಿಯಾದ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಿದ್ದು ಪೋಷಕ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ ಉದ್ಯಮಿ ಟಿ.ಕೆ.ಮಧು ಸಂತಸ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.  ಈ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಬಡಾವಣೆಯ ಶಾಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾದ ಪ್ರತಿಕ್ಷಾ, ಶ್ರಾವಣಿ, ಟಿ.ಎಂ.ನಿವೇದಿತಾ, ಕೆ.ಎಸ್.ನಿತ್ಯ, ಟಿ.ಎಂ.ನಿತಿನ್, ಕೆ.ಮೋಹಿತ್, ಮಹಾತ್ಮ ರವೀಂದ್ರ, ಹರ್ಷಿತ್ ಮೊದಲಾದ ಮಕ್ಕಳು ಖುಷಿಯಿಂದ ಅರಿಶಿಣ ಗಣೇಧ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸಿ ಕುಶಾಲನಗರ ಪಟ್ಟಣದ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ಮಹತ್ವ ಸಾರುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷಕರಾದ ವೆಂಕಟೇಶ್, ಉಷಾ, ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಉಮೇಶ್, ರವೀಂದ್ರ ಇತರರು ಸಹಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

'ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನ’ -2021 (World Ozone Layer Conservation Day : 2021)

      ಓಝೋನ್ ಪದರ ರಕ್ಷಿಸಿ ಜೀವ ಸಂಕುಲ  ಸಂರಕ್ಷಿಸಿ

    ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನವನ್ನು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನವು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಮಹತ್ವ , ಅದರ ಸವಕಳಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ನಾವು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸಂಭವನೀಯ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಇದು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಮಾನವ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಇದರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.

  ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳ ಹಾನಿಕಾರಕ ಭಾಗದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.ಇದರಿಂದ ಭೂ ಗ್ರಹದ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

    ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ನ್ನು ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಆಚರಣೆಯು 1987 ರಲ್ಲಿ ಓಝೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪದಾರ್ಥಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೊಕಾಲ್‌ಗೆ ಸಹಿಹಾಕಿದ ದಿನವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. 24 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು  1987 ರಲ್ಲಿ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಭೆ ಸೇರಿ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ನಾಶವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಇದು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯ ಎಂದು ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಈ ರಾಷ್ಟçಗಳು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೊಕಾಲ್ ಮೂಲಕ ಓಝೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ವಿಮುಕ್ತಿಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಬದ್ಧವಾಗಿವೆ.

 ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನ 2021 ರ ಥೀಮ್ :  ಓಝೋನ್ ಫಾರ್ ಲೈಫ್ : 36 ವರ್ಷಗಳ ಓಝೋನ್ ಲೇಯರ್ ಭದ್ರತೆ ಎಂಬುದು ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನ 2021 ರ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ನಾವು 36 ವರ್ಷಗಳ ಜಾಗತಿಕ ಓಝೋನ್ ಪದರ ರಕ್ಷಣೆಯ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

  19 ನೇ ಡಿಸೆಂಬರ್  1994ರಂದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಹಾ ಸಭೆಯು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೊಕಾಲ್‌ಗೆ ಸಹಿಹಾಕಿದ ದಿನದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 26 ನ್ನು ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಿತು. ಈ ದಿನವನ್ನು 1995 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ರಂದು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

  ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ದಿನವು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಮಹತ್ವ, ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಇದರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಓಜೋನ್ ಪದರ ರಕ್ಷಣೆ ಕುರಿತು ಜನಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳ ರಕ್ಷಾ ಕವಚ ಓಝೋನ್ ವಲಯ ಆಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮನುಷ್ಯನ ಆದ್ಯ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ.  ಮನುಷ್ಯನ ಅಟ್ಟಹಾಸಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದ ವಸ್ತು – ವಿಶೇಷಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಒಂದು. 

ಓಝೋನ್ ಪದರ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಭೂಮಿಯ ಜೀವಜಂತುಗಳು ಸೂರ್ಯನ ನೇರಳಾತೀತ ಕಿರಣಗಳ ನೇರ ಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನಂತಹ ಮಾರಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ  ಸಿಲುಕುತ್ತಿದ್ದವು ಎಂಬ ಆತಂಕವಿದೆ.

  ಮಾಜಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಡಾ|| ಎ.ಪಿ.ಜೆ.ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರು ಮಾತಿನಂತೆ, ಈ ಭೂಮಂಡಲದ ಸಕಲ ಜೀವಿಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ಓಝೋನ್ ಎಂಬ ಕವಚ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿದೆ. ಆ ಪದರವೀಗ ಅಪಾಯದ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ. ಓಝೋನ್ ರಕ್ಷನೆ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 16 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 

    ಭೂಮಿ ಬದುಕಲು ಓಝೋನ್ ಬೇಕೇ -ಬೇಕು. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಕೊಡೆಯು ನಮ್ಮನ್ನು ಮಳೆಯಿಂದ ಹೇಗೆ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೋ ಹಾಗೆ, ಓಝೋನ್ ಪದರ ಕೂಡ ನಮ್ಮನ್ನು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ನೇರಾಳತೀತ (ಅಲ್ಟ್ರಾ ವೈಲೆಟ್ ರೇ ಗಳು) ಕಿರಣಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. 

  ಭೂಮಿಯ ಓಝೋನ್ ಪದರವೂ ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಿ, ವಾತಾವರಣವನ್ನು  ಶುದ್ಧವಾಗಿರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ನಾವು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೆಡ್ ಅನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಮಲಿನಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. 

ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಅಪಾಯಗಳು :

1980ಮತ್ತು  1990 ರಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಓಝೋನ್ ಪದರದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರಗಳಾಗಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರು. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಇದು ಕೇವಲ ರಂಧ್ರವಲ್ಲ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಓಝೋನ್ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಾಲಿಯಾಗಿರುವ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡರು. ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಪ್ರದೇಶವು ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೀರದೆ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಫಲಿಸದೆ ನೇರವಾಗಿ ಭೂಮಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾರಕವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಆಗಬಹುದೆನ್ನುವುದನ್ನು ಅರಿತರು.ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೋಮಿನ್‌ಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.2006 ರಿಂದ ಓಝೋನ್ ಪದರದಲ್ಲಿನ ರಂಧ್ರಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ಕುಗ್ಗುತ್ತಿವೆ. 

   2009 ರ ನಂತರ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ೯೮% ರಷ್ಟು ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಫಲವಾಯಿತು. ಆಗ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿ ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನವನ್ನು 2 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ಗೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲು ಒಪ್ಪಿದಾಗ ಈ ಕಾರ್ಯ ಸಂಭವನೀಯವೆನಿಸಿತು. ಇಲ್ಲಿಂದ ‘ಗ್ರಹದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹಸಿರನ್ನು ಬೆಳೆಯಿರಿ’ ಎಂಬ ಘೋಷಣೆ ಪ್ರಚಲಿತವಾಯಿತು. 

   ದಿನದ ಮಹತ್ವ : ವಿಶ್ವ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ದಿನದಂದು ವಿಶಿಷ್ಠವಾಗಿ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸೂರ್ಯ, ಆಕಾಶ ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

ವಿಷಯ/ಉದ್ಘೋಷಣೆ :  2012  ರಲ್ಲಿ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೊಕಾಲ್ ತನ್ನ 25  ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಪೂರೈಸಿತು. ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರಿಸರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ 2012 ರ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯ ‘ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ವಾಯುಮಂಡಲ ರಕ್ಷಿಸಿ’ ಎನ್ನುವುದಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರಸಕ್ತ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವು ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

 ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರಿಸರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ರಾಷ್ಟ್ರ ಹಾಗೂ ಜನರಲ್ಲಿ ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸಿ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರತವಾಗಿದೆ. 

 ಓಝೋನ್ ಪದರ ಹಾನಿಯಿಂದ ಮಾನವನ ದೇಹಕ್ಕೆ, ಜೀವಸಂಕುಲಕ್ಕೆ ಜಲಚರಗಳಿಗೆ ಮಾರಕವಾಗಲಿದೆ. ಹಾಗೂ ಸಕಲ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಆಗಲಿದೆ. ಇದರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಮುಂದಾಗಬೇಕಿದೆ.

  ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ಸಿ.ಎಫ್.ಸಿ. (CFC) ರಹಿತ ರೆಫ್ರಿರೇಟರ್‌ಅನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕು. ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ನೇರಾಳತೀತ ನೀಲ ಕಿರಣ (Ultra Violet Rays) ಗಳನ್ನು ತಡೆದು ಅಪಾಯವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವಂತ ಓಝೋನ್ ಪದರ (Ozone layer) ಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ರಂಧ್ರವಾದರೆ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನಂತಹ ಚರ್ಮರೋಗಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕು. ಇದು ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. 

  ಓಝೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾನಿಯಾಗದಂತೆ ನಾವು ಜಾಗ್ರತೆ ವಹಿಸಬೇಕಿದೆ.  ಓಝೋನ್ ಪದರದ ನಾಶವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಎಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟçಗಳು ಸಂಘಟಿತರಾಗಿ ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣದೊಂದಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕಿದೆ.

ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಪದಾರ್ಥಗಳು ವಾಯುಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಸೇರದಂತೆ ನಾವು ಜಾಗ್ರತೆ ವಹಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಓಜೋನ್ ಪದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಶವಾದರೆ ಇಡೀ ಜೀವ ಸಂಕುಲಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುವ ಅಪಾಯವಿದೆ. 

   ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಧಕ್ಕೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡದೆ ನಾವು ವಾಯುಮಂಡಲ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.  

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದರು.

ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಎಲ್ಲರೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು ಓಜೋನ್ ಪದರದ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ವಹಿಸಬೇಕಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕುರಿತು ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕು. 

  ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡದೆ ಪರಿಸರವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸೋಣ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ತಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಓಝೋನ್ ಪದರ ರಕ್ಷಿಸಿ ಭೂಮಂಡಲ ಹಾಗೂ ಜೀವಸಂಕುಲಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕಿದೆ.

   ಬನ್ನಿ, ನಾವೆಲ್ಲ ಜತೆಗೂಡಿ ಓಝೋನ್ ಪದರ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮಾಲಿನ್ಯರಹಿತ ಹಾಗೂ ಹಚ್ಚ ಹಸಿರು ಪರಿಸರ ನಿರ್ಮಿಸಲು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಪಣತೋಡೋಣ. 

- ---------------

ಟಿ.ಜಿ.ಪ್ರೇಮಕುಮಾರ್,

 ಮುಖ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕರು, ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ,

 ಕೂಡುಮಂಗಳೂರು, ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ

 (ಮೊಬೈಲ್ : 94485 88352)